مدیریت اسلامی (Feb 2024)
الگوی سیاستگذاری فرهنگی باورمند نمودن جامعه نسبت به مفاهیم والای ارزشی با تأکید بر بررسی واژه وحی در قرآن کریم
Abstract
وحی به عنوان یکی از منابع اختصاصی معرفت دینی، جایگاهی ویژه در ادبیات قرآنی دارد و اتخاذ الگویی صحیح جهت باورمند نمودن مردمان عصر نزول به این واژه را میتوان از اقدامات شگفت شارع مقدس محسوب نمود. این واژه و مشتقات آن بیش از 70 بار در قرآن کریم بکار رفتهاند. از طریق بررسی روند نزول آیات مشتمل بر واژه وحی و پیوند مفاهیم مرتبط، میتوان به الگویی که شارع مقدس جهت معتقد نمودن جامعه به وحی و قداست آن مدنظر داشته است، دست یافت. دستیابی به چنین الگویی میتواند زمینهساز طراحی الگویی شایسته جهت خطمشیگذاری فرهنگی مطلوب در مسیر باورمند نمودن جامعه به مفاهیم والای ارزشی محسوب گردد. در پژوهش حاضر با بهرهگیری از روششناسی تفسیر تنزیلی از یک سو و روششناسی تحلیل مضمون از سوی دیگر، آیات مشتمل بر واژه وحی و مشتقات آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و پس از طی مراحل تحلیل مضمون، برداشت روششناسانه محقق از الگوی مدنظر پروردگار متعال در پیاده سازی واژه وحی در جامعه ارائه و الگوی مطلوب انتزاع شده است. بر اساس نتایج تحقیق، الگوی مدنظر مشتمل بر سه بُعد و هر بُعد نیز مشتمل بر مجموعه ای از مولفه هاست. بُعد «اعتقادی و فرهنگی-اجتماعی»؛ مشتمل بر مولفههایی از جمله: تبیین چیستی و از کجایی مفهوم برای مخاطبین و تبیین مستمر ویژگیهای مفهوم، بُعد «مدیریتی و اجرایی»؛ مشتمل بر مولفههای: انتخاب پیام رسان شایسته و بیان ویژگیهای او برای مخاطبین، تقویت و حمایت مستمر نسبت به پیام رسان، و نظارت جدی و مستمر بر پیام رسان، و بُعد «سیاسی-امنیتی»؛ مشتمل بر مولفههای: برنامهریزی جهت مقابله با مخالفین مفهوم و اعلان عمومی و توجه مستمر به مکر مخالفین مفهوم.