رستنی‌ها (Sep 2021)

بررسی روابط فیلوژنی و تنوع ژنتیکی جمعیت‌های Seidlitzia rosmarinus با استفاده از نشانگر ISSR در برخی مناطق ایران

  • شیما صدیقی,
  • علیرضا ایرانبخش,
  • سیدمهدی حمدی,
  • ایرج مهرگان

DOI
https://doi.org/10.22092/botany.2021.351400.1213
Journal volume & issue
Vol. 22, no. 1
pp. 20 – 29

Abstract

Read online

جنس Seidlitzia دارای چهار گونه در ایران است. گونه S. rosmarinus به شکل درختچه‌ای و سه گونه دیگر علفی هستند. هدف از این تحقیق، بررسی تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیتی 85 نمونه گیاهی 17 جمعیت گونه S. rosmarinus و پی بردن به شناسایی احتمالی فرم‌های تاکسونومیکی پایین‌تر از سطح گونه با استفاده از نشانگر مولکولیISSR بود. از 16 پرایمر عمومی و چهار پرایمر اختصاصی استفاده شد که در مجموع 221 باند ایجاد کردند. دندروگرام داده‌هایISSR مربوط به 17 جمعیت براساس ماتریس تشابه به روشUPGMA و ضریب تشابهDice از 40/0 تا 96/0 متغیر بود. براساس آنالیز واریانس مولکولی (AMOVA)، بیشترین تنوع (68%) تنوع درون جمعیتی، 28% تنوع بین جمعیتی و 4% مربوط به تنوع بین مناطق بود. آنالیزMCMC به منظور بررسی ساختار ژنتیکی در جمعیت‌های گونهS. rosmarinus مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، آنالیز مختصات اصلی به روشPCOA براساس محور مختصات اصلی اول و دوم برای نشانگرISSR انجام شد که این روش به عنوان روش مکمل برای تجزیه خوشه‌ای با هدف استفاده بهینه و استخراج حداکثری اطلاعات از داده‌های مولکولی ارایه شد. نتایج به دست آمده از نشانگرISSR از درجه اطمینان بالایی برخوردار بود. نتایج به دست آمده با استفاده از نشانگرISSR نشان داد که نسبت به سایر نشانگرها دقت بیشتری داشته و روابط بین جمعیت‌ها را با وضوح بهتری نمایان ساخت. از طرفی، فرم‌های تاکسونومیکی احتمالی پایین‌تر از سطح گونه با توجه به اختلافات کم بین جمعیت‌ها مشاهده نشد.

Keywords