بررسی نقش واسطه‌گری انگیزۀ اخلاقی و هیجانات اخلاقی در تأثیر گسست اخلاقی بر قلدری(دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران)

Abstract

هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش واسطه­ای هیجانات اخلاقی و انگیزه اخلاقی، در تأثیر گسست اخلاقی بر قلدری بود. برای دستیابی به این هدف، از بین کلیۀ دانش­آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تهران، با استفاده از روش­های خوشه‌ای و تصادفی ساده 486 دانش­آموز انتخاب گردید که شامل 254 دانش­آموز پسر و 232 دانش­آموز دختر بود. شرکت­کنندگان در این پژوهش به چهار پرسشنامۀ قلدری، گسست اخلاقی، هیجانات اخلاقی و پرسشنامۀ محقق‌ساختۀ انگیزۀ اخلاقی که همگی دارای روایی و پایایی بودند، پاسخ دادند. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل مسیر و با کمک نرم­افزارهای spss22 و PLS-SEM تجزیه و تحلیل شد. با توجه به سطح معناداری یافته­ها و همچنین استاندارد بودن دیگر شاخص­های مورد بررسی، هر دو فرضیۀ پژوهش تأیید شده و نشان داده شد که انگیزۀ اخلاقی و هیجانات اخلاقی هر دو نقش واسطه­ای بین گسست اخلاقی و قلدری دارند (05/0≥α)؛ بنابراین می­توان نتیجه گرفت که مطابق با مفهوم عاملیت اخلاقی از نظریۀ شناختی اجتماعی بندورا، برای بررسی رفتارهای اخلاقی افراد، علاوه بر عوامل شناختی و استدلال اخلاقی، می­باید به عوامل هیجانی نیز توجه نمود.

Keywords

• قلدری
• گسست اخلاقی
• هیجان اخلاقی
• انگیزۀ اخلاقی
• دانش‌آموزان مقطع ابتدایی