مطالعه تاثیر تنش کادمیم بر صفات رویشی و میزان تجمع این فلز تحت کشت خالص و مخلوط ذرت (.Zea mays L) و سویا (.Glycine max L)

Abstract

به‌‌منظور ارزیابی اثر کادمیم بر برخی از صفات ذرت (Zea mays L.) و سویا (Glycine max L.) در کشت خالص و مخلوط، آزمایشی در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتور اول غلظت‌های کادمیم شامل 0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌گرم کادمیم در کیلوگرم خاک بود. فاکتور دوم نسبت‌های کشت ذرت و سویا (ذرت در کشت خالص، سویا در کشت خالص، ذرت در کشت مخلوط و سویا در کشت مخلوط) بود. بذرها در گلدان‌های پنج کیلوگرمی کشت شدند و تراکم چهار بوته در گلدان در نظر گرفته شد و دو ماه پس از کشت بذر، بوته‌ها برداشت شدند. نتایج بدست آمده نشان داد که غلظت کادمیم شاخساره ذرت در هر دو سیستم کشت مخلوط و منفرد بیشتر از سویا بود و کشت مخلوط به‌ویژه در سطوح بالا باعث افزایش غلظت کادمیم در شاخساره ذرت و سویا شد. همچنین با افزایش غلظت کادمیم در خاک، غلظت این عنصر در ریشه به‌طور خطی در تمامی سیستم‌های کشت افزایش یافت. ذرت نسبت به سویا در جذب و انباشت کادمیم در ریشه توانایی بیشتری داشت. همچنین کشت مخلوط ذرت و سویا باعث افزایش غلظت کادمیم در ریشه این گیاهان شد. به­طوری­که بیشترین غلظت کادمیم ریشه در کشت مخلوط برای گیاهان ذرت و سویا به‌ترتیب 105.97 و 60.46 میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک ثبت شد. وزن خشک ذرت و سویا در کشت مخلوط نسبت به کشت خالص کمتر بود که به‌نظر می­رسد جذب بیشتر کادمیم در اندام‌های این گیاهان عامل اصلی این موضوع باشد.

Keywords

• شاخساره
• ریشه
• فلزات سنگین
• وزن خشک