UÇUCU KÜL ÖRNEĞİNDEN DEMİR VE ALÜMİNYUM GİDERİMİNDE TAGUCHİ YAKLAŞIMI

Abstract

Termik santrallerde oluşan uçucu küllerin büyük bir kısmı kül barajlarına akıtılarak depolanmaktadır. Depolanan küllerin içeriğinde bulunan metal/ağır metal miktarları oldukça fazla olup, çevresel risk oluşturmaktadır. Uçucu küllerle ilgili çalışmalar daha çok tarımsal alanlarda, inşaat sektöründe ve diğer endüstri kollarında kullanımı üzerinedir. Bu çalışma kapsamında Seyitömer Termik Santrali’nden temin edilen uçucu kül karakterizasyonunu müteakip farklı asidik/bazik liç şartlarında solüsyona alınabilirliği araştırılmıştır. Temin edilen uçucu külde 56.900 mg/kg demir, 39.400 mg/kg alüminyum içeriği tespit edildiğinden, bu çalışma kapsamında demir ve alüminyum elementlerinin farklı liç şartlarında giderim verimleri araştırılmıştır. Deneyler Taguchi deney tasarımına göre yürütülmüş olup, farklı katı/sıvı oranları, farklı asit/baz konsantrasyonları, farklı sıcaklık şartlarında çalışılmıştır. En etkili giderim verimleri, 1/5 katı/sıvı oranında, 1,5 M hidroklorik asit konsantrasyonunda, 75 °C’de elde edilmiştir.

Keywords

• aluminum
• fly ash
• iron
• taguchi
• thermal power plant
• alüminyum
• demir
• taguchi
• termik santral
• uçucu kül