بهبود صفات فیزیولوژیکی و عملکردی سویا با کاربرد ترکیبات مغذی و پلی‌آمین در شرایط تنش خشکی انتهای فصل

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر ترکیبات مغذی بر خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکردی سویا (Glycine max) تحت تنش خشکی انتهای فصل، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد‌شـده در قالـب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجـرا شد. تیمار‌ها شامل آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی تا انتهای فصل) به‌عنوان کرت اصلی و محلول‌پاشی (عدم محلول‌پاشی (شاهد)، ترکیبات مغذی دارای پلی‌آمین و ترکیبات مغذی بدون پلی‌آمین) به عنوان کرت فرعی بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش شاخص ‌کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و عمکرد روغن دانه سویا و افزایش نشت الکترولیت‌ها شد. در شرایط تنش، کاربرد ترکیبات مغذی بدون پلی‌آمین باعث افزایش 43.05 درصدی تعداد شاخه‌فرعی، 45.11 درصدی تعداد غلاف در بوته، 40.09 درصدی عملکرد دانه و 38.84 درصدی عملکرد بیولوژیک نسبت به شاهد شد. در تیمار آبیاری کامل، کاربرد ترکیبات مغذی دارای پلی‌آمین موجب شد تا تعداد شاخه‌فرعی، تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک بطور معنی‌داری (به‌ترتیب 23.6، 11.45، 24.88 و 20.20 درصد) نسبت به شاهد افزایش یابد. به عبارت دیگر، ترکیبات مغذی حاوی و فاقد پلی‌آمین به‌ترتیب در شرایط مساعد و نامساعد محیطی به‌دلیل فراهم کردن شرایط تغذیه‌ای مناسب‌تر، تأثیر مثبت و معنی‌داری بر صفات فیزیولوژیکی و عملکردی سویا داشتند.

Keywords

• شاخص کلروفیل
• عملکرد دانه
• کمبود آب
• گیاه دانه روغنی
• محلول‌پاشی