Beşerî Sermaye Yatırımları ile İş Gücü Verimliliği İlişkisinin Vektör Otoregresyon Modeli ile İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, beşerî sermaye yatırımlarının verimlilik artışı ve sosyo-ekonomik gelişmelerin önemli bileşeni olduğunu kabul etmektedir. Çalışmanın amacı, beşerî sermaye yatırımları (eğitim ve sağlık harcamaları) ile iş gücü verimliliği ilişkisini Vektör Otoregresyon (VAR) Modeli ile incelemektir. Yöntem: 1986Ç1-2020Ç1 döneminde, Birleşik Krallık’ın iş gücü verimliliği; çalışılan saat başına çıktı, hane halkı sağlık harcamaları, hane halkı eğitim harcamaları,15-64 yaş aralığında işsizlik oranı ve üretimle uğraşan tüm kişilerin çalıştığı toplam saat kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Birinci farklarında durağan hale gelen seriler arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla geliştirilen VAR modelinin tahminine göre, çalışılan saat (emek girdisi olarak) ve hane halkı eğitim harcamalarının artırılması çalışılan saat başına çıktı miktarını iki dönem negatif, hane halkı sağlık harcamalarının artırılması ise çalışılan saat başına çıktı miktarını pozitif yönlü olarak etkilemektedir. Varyans ayrıştırma analizi sonuçlarına göre; onuncu dönem itibari ile iş gücü verimliliğindeki değişimin %61,8’i kendisi tarafından, %25,2’lik bölümü emek girdisi tarafından, %2,1’i işsizlik, %8’lik bölümü hane halkı sağlık harcamaları ve %2,7’lik bölümü ise hane halkı eğitim harcamaları tarafından açıklanmaktadır. Özgünlük: Daha önceki çalışmalardan farklı olarak bu çalışma, beşerî sermaye yatırımı ile iş gücü verimliliği arasındaki ilişkiyi hane halkı tüketim harcamalarını modele bir sağlık ve eğitim değişkeni olarak dahil ederek değerlendirmektedir.

Keywords

• beşerî sermaye
• vektör otoregrasyon
• i̇ş gücü verimliliği
• human capital
• vector autoregression
• labor productivity