Rheumatology (Apr 2010)

Polimorfizmy genu reduktazy metylenotetrahydrofolianowej a skuteczność leczenia i działania niepożądane w trakcie terapii metotreksatem u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

  • Jacek Szechiński,
  • Leszek Noga,
  • Justyna Pawłowska,
  • Paweł Karpiński,
  • Ryszard Ślęzak,
  • Jerzy Świerkot,
  • Piotr Wiland

Journal volume & issue
Vol. 48, no. 2
pp. 81 – 93

Abstract

Read online

Wstęp: Obecnie dużą nadzieję wiąże się z indywidualizacją leczeniachorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Opróczczynników klinicznych pomocna w ustaleniu indywidualnych zaleceńmoże być predyspozycja genetyczna. Celem pracy było okreś -lenie roli i wpływu polimorfizmów genu reduktazy metyleno -tetrahydrofolianowej: MTHFR C677T i A1298C na skutecznośći działania niepożądane w trakcie terapii metotreksatem (MTX)chorych na RZS. Materiał i metody: Badaniem zostało objętych 273 chorych na RZSspełniających kryteria American Rheumatism Association (ARA)z 1987 r. Wszyscy chorzy byli leczeni MTX (15–25 mg tygodniowo)minimum 6 miesięcy lub lek został u nich odstawiony wcześniejz powodu wystąpienia działań niepożądanych. Oceniano klinicznąi biochemiczną aktywność choroby. Biorąc pod uwagę działanianiepożądane, wyróżniono trzy grupy chorych: bez działań niepożądanych,z lekkimi i średnimi oraz ciężkimi działaniami niepożądanymi.Genomowe DNA było izolowane z limfocytów krwi obwodowej,a następnie amplifikowane metodą reakcji łańcuchowejpolimerazy (polymerase chain reaction – PCR). W kolejnym etapieprodukty reakcji zostały poddane działaniu enzymów restrykcyjnych. Wyniki: Ostateczne wyniki analizowano w grupie 240 chorych.Dobrą odpowiedź na leczenie stwierdzono w 6. miesiącu u 33%,umiarkowaną poprawę u 43%, a brak poprawy u 24% chorych.Działania niepożądane wystąpiły łącznie u 53% chorych, a u 16,5%były przyczyną odstawienia leku. Badając skuteczność terapii MTXw zależności od badanych polimorfizmów, nie wykazano istotnościstatystycznej. Biorąc pod uwagę wszystkie działania niepożądane,to istotnie statystycznie częściej występowały one u chorychz genotypem MTHFR 677TT i 677CT w porównaniu z 677CC(OR = 1,97, p < 0,01). Częściej stwierdzono zwiększenie aktywnościaminotransferaz u chorych z genotypem MTHFR 677CT i 677TTw porównaniu z MTHFR 677CC (p = 0,02, OR = 3,4). Wnioski: Polimorfizm MTHFR 677CC był związany z mniejszą liczbądziałań niepożądanych. Badania polimorfizmów genów mogąpozwolić na wyróżnienie grupy pacjentów predysponowanych dowystąpienia działań niepożądanych. Badania farmakogenetycznemogą przyczynić się do skuteczniejszej indywidualizacji leczeniachorych na RZS.

Keywords