Pizhūhish-i Naft (Apr 2024)

مشخصه‌یابی عنصری رسوبات آسفالتین چاه‌های نفتی جنوب غربی ایران با بهره‌گیری از روش بیناب‌نگاری فروشکست القایی لیزری

  • رقیه ایزن,
  • محمدعلی حداد,
  • محمود برهانی زرندی

DOI
https://doi.org/10.22078/pr.2024.5303.3363
Journal volume & issue
Vol. 34, no. 1403-1
pp. 140 – 149

Abstract

Read online

اهمیت و تعیین عناصر کمیاب در صنعت نفت برای پالایش و فرآوری نفت خام و همچنین اکتشاف نفت خام بسیار مهم است. هدف از این پژوهش شناسایی عنصری و تشخیص دقیق عناصر فلزی کمیاب موجود در رسوبات آسفالتین است. بدین منظور در این مقاله از روش‌های شناسایی عنصری ازجمله بیناب‌نگاری پراکندگی انرژی پرتو ایکس (EDX) و بیناب‌نگاری فروشکست القایی لیزری (LIBS) بهره برده شده است. در بیناب‌های ثبت‌شده با استفاده از بیناب‌نگاری EDX، عناصر کربن (C)، اکسیژن (O)، نیتروژن (N) و گوگرد (S) با مقادیر قابل‌توجه‌ای در نمونه‌های ‌آسفالتین مشاهده شد. همچنین مطالعه عنصری انجام‌شده با استفاده از روش LIBS، درمجموع منجر به شناسایی 38 خط نشری اتمی ناشی از عناصر گوناگون شد. تجزیه‌ و تحلیل خطوط بینابی مشاهده‌شده منجر به شناسایی عناصر آهن (Fe)، هیدروژن (H)، سدیم (Na)، مس (Cu)، کلسیم (Ca)، آلومینیوم (Al)، کادمیم (Cd)، مولیبدن (Mo)، وانادیم (V)، پتاسیم (K)، سرب (Pb)، منیزیم (Mg) و استرانسیوم (Sr) در رسوبات آسفالتین گردید. در این پژوهش به‌کارگیری دو روش آنالیز عنصری اشاره ‌شده، حاکی از آن است که رسوبات نفتی حاوی ترکیبات عنصری ارزشمند و راهبردی‌اند که می‌توانند در استحصال و فرآوری فراورده‌های نفتی مورد توجه قرار گیرند.

Keywords