گردشگری فرهنگ (Apr 2021)
بافت تاریخی به مثابۀ موزه هنرهای بصری جهت گردشگری تاریخی با تأکید بر نمونۀ شیراز
Abstract
بافت تاریخی به‌مثابة مکانی با کالبدی تاریخی و محوطة میراثی در شهرها شناخته می‌شود و سالانه گردشگران زیادی به بافت‌های تاریخی شهرها سفر می‌کنند و در کشورهای در حال توسعه مثل ایران مکان‌های مهمی جهت جذب گردشگر محسوب می‌شوند. عنوان بافت قدیم شیراز از زمان رضاشاه در اسناد مربوط به توسعة شهر و تخریب بافت قدیم با نوسازی‌های دوران پهلوی اول باب شد که هم‌اکنون با عنوان محدودة تاریخی شناخته می‌شود. تغییرات بنیادین در ساختار شهرهای سنتی منجر به فرسودگی این بافت‌ها شده و جمعیت ساکن در بافت قدیم شیراز به‌عنوان نمونه در این تحقیق، به بافت اطراف مهاجرت کردند. از طرفی طبق تعاریف سازمان جهانی یونسکو، گردشگر فرهنگی با هدف آشنایی با فرهنگ جامعة میزبان عازم مقصد می‌شود. با مهاجرت‌پذیری بافت تاریخی شهرها و تغییر اساسی در ساختار جمعیتی، آیا میراث فرهنگی ناملموس بافت، که به عنوان مثال در بافت تاریخی شهر شیراز حدود هزارسال هویت فرهنگی آن را شکل داده است، به حیات خود ادمه می‌دهد؟ نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که از دورة پهلوی اول تا کنون اقدامات صورت‌گرفته در بافت تاریخی شیراز در قالب حفاظت و توسعه منجر به تحول در ساختار جمعیتی بافت تاریخی و در نتیجه تغییر اساسی در «میراث فرهنگی ناملموس» بافت شده است و هم‌اکنون بافت تاریخی شیراز به استثنای بازار، علی‌رغم برخورداری از پتانسیل برای توسعة گردشگری فرهنگی، مکان بازنمایی هویت فرهنگی شهر شیراز نیست و به مثابة موزه هنرهای بصری است که گردشگران از بخشی از «میراث ملموس» به جای مانده از گذشته بازدید می‌کنند.
Keywords
