Yeni Medya (May 2021)
Podcast Dinleme Alışkanlıkları Üzerine Bir İnceleme
Abstract
Geleneksel yayıncılıktan ilham alan birçok yayın formatı ve aracının dijitalleşmesi ile birlikte yeni yayın modelleri ortaya çıkmaktadır. Dijital ortamda doğan ve gelişme gösteren sayısal çağın yayıncılık örneklerinden biri de podcastlerdir. Abonelik yoluyla edinilebilir, sıralı dijital ses dosyalarının bileşimi olan, 2000’li yılların başında ortaya çıkan ve hızla küresel bir kültürel fenomen haline gelen podcastler yapımcılara istediği konu hakkında ve istediği formatta yayın yapabilme, dijital çağın gerekliliklerine göre yeniden dağıtma imkânı sunmaktadır. Podcastler, dinleyicilere de beğendikleri programı seçme, kendi listesini oluşturma özgürlüğü ve mobil dinleme olanağı ile öznel bir deneyim sağlamaktadır. Podcast dinleme alışkanlıklarının incelendiği bu çalışmada, podcast kavramı ve gelişim süreçleri anlatıldıktan sonra podcast ve radyo yayınlarının farklılıkları ele alınmıştır. Çalışmada her gün bir podcast yayını dinleyen ve aralarında iki podcast yayıncısının da olduğu 11 kişi ile yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Çalışma doğrultusunda çalışma grubu olarak seçilen podcast dinleyicileriyle podcast dinleme motivasyonlarının öğrenilmesi amaçlanmaktadır. Dinleyicilerin podcast dinleme alışkanlıkları, podcastlerde aradıkları özellikler ve platform tercihleri irdelenmektedir. ABD ve Avrupa’da yaygınolarak takip edilen podcastler, Türkiye’de görece daha yavaş ilerleme göstermektedir. Katılımcılar, podcast içeriklerinin eğlenceli ve bilgilendirici olmasına, samimi bir dille ve akıcı şekilde işlenmesine önem vermektedir. Ayrıca, reklamların yayını bölmeyecek şekilde başta ve sonda kullanılması durumunda dinleyicilerin reklamlardan rahatsız olmadıkları da saptanmıştır. Bu araştırmanın sonuçlarından elde edilen verilerle dinleyici ve yayıncı sayılarının arttırılması için önerilerde bulunulmuştur.