ESKİ İSTANBUL’DA MAHALLE BEKÇİSİ VE II. MEŞRUTİYET’TE BEKÇİ TEŞKİLATININ DÜZENLENMESİ BAĞLAMINDA MAHALLE BEKÇİLERİ NİZAMNAMESİ (1908-1918)

Abstract

Bekçi, eski İstanbul’un asayişi söz konusu olduğunda pek de hatıra gelmeyen bir karakterdir. Oysaki kentin farklı mıntıkalarında görevlendirilen bekçiler, sadece geceleri İstanbul sokaklarının güvenliğini temin etmekle kalmamış, görevlerini yangın gibi zamanın yıkıcı tehditlerine karşı da çoğu kez başarıyla yerine getirmişlerdir. İstanbul’da kamusal bir asayiş birimi olarak bekçi teşkilatının işlevsel biçimde oluşturulması ise II. Abdülhamit devrinden itibaren sık sık tartışmalara konu olmuş ve bunların neticesindeki düzenlemeler İttihat ve Terakki iktidarında da devam etmiştir. Bu yazı, Osmanlı İstanbul’unda bekçilerin asayişe ilişkin vazifelerine ışık tutmanın yanı sıra mahallî bir inzibat türü olan bekçiliğin hangi şartlar altında yerine getirildiğine ve modernleşme düşüncesiyle bekçi teşkilatının örgütlenmesi arasındaki bağlantıya dair, 1908-1918 yılları arasına odaklanan bir inceleme gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır.

Keywords

• i̇stanbul
• ii. meşrutiyet
• bekçi
• mahalle bekçileri nizamnamesi