Annelerinin Ev İçi ve Ev Dışı Rollerine Yönelik Okul Öncesi Çocukların Görüşlerinin Toplumsal Cinsiyet Açısından İncelenmesi

Abstract

Toplumsal cinsiyete yönelik yapılan pek çok araştırmada, ev içindeki sorumluluklarda kadın ve erkek eşitliğinin sağlanamadığı görülmektedir. Bu araştırmada, okul öncesi dönemdeki 4-6 yaş arası çocukların annelerinin ev içi ve ev dışı rollerine yönelik görüşlerinin toplumsal cinsiyet açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çocuklara iki ayrı soru (“Annen evde neler yapar?” ve “Annen dışarıda neler yapar?”) sorulmuş ve bu sorularla ile ilgili iki ayrı resim çizmeleri ve bu resimleri araştırmacıya anlatmaları istenmiştir. Veriler, çocuklarla birebir görüşme yapılarak ve araştırmacının görüşme süresince aldığı yazılı notlar ile toplanmıştır. Çalışma grubunun seçiminde tipik durum ve kolay ulaşılabilir örnekleme metotları kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Karadeniz Ereğli ilçesinde anaokuluna devam eden; üçü dört yaşında, on beşi beş yaşında ve ikisi altı yaşında olmak üzere 20 çocuk oluşturmaktadır. Çalışma grubunu oluşturan çocukların on tanesi erkek ve on tanesi de kız çocuktur. Veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiş ve araştırmacılar tarafından kodlanarak kod, kategori ve temalara ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen temalar; annelerinin evde neler yaptığına yönelik; “ev düzeni”, “diğerlerine ilgi” ve “kendine ilgi”, dışarıda neler yaptığına yönelik olarak ise; “olumlu kendine ilgi”, “sorumluluk”, “çocuklara ilgi”, “dış düzen” ve “olumsuz kendine ilgi” şeklindedir. Araştırma sonucunda ailelerin çocuklarına toplumsal cinsiyet açısından olumlu model olmaları önerilmiştir.

Keywords

• toplumsal cinsiyet
• toplumsal cinsiyet rolleri
• toplumsal cinsiyet kalıp yargıları
• okulöncesi dönem