تاریخ اسلام و ایران (Feb 2018)
معیارهای سنجشِ نسبت جامعه با جاهلیت در نهجالبلاغه
Abstract
شناخت جاهلیت و متعلّقات جامعهشناختی آن از حیث ارتباط بسیار نزدیکش با جامعة صدر اسلام، اهمیت و ضرورت دارد. علاوه بر آن، ماهیت و ویژگیهای جاهلیت نشان میدهد که باید آن را نه منحصر به قبل از اسلام، بلکه نقطه مقابل اسلام و هر تحول بنیادی صورت گرفته در جوامع انسانی دانست. از نخستین گامهای مطالعة نسبت یک جامعه با جاهلیت، دریافت معانی، مفاهیم و مقولههای آن است. در میان منابع موجود در این زمینه، پس از قرآن و احادیث پیامبر(ص)، سخنان علی(ع) اهمیت ویژهای دارد. این پژوهش، با رویکردی توصیفی و استفاده از روش نظریه بنیاد ، از طریق رفت و برگشت مداوم میان تفکر استقرایی(ایجاد مفاهیم، مقولات و روابط بین آنها) و تفکر قیاسی(آزمون مفاهیم، مقولات و روابط بین آنها)، به یافتن معیارهای غالب در سنجش نسبت جامعه با جاهلیت در نهجالبلاغه پرداخته است و «ایمان غیرعقلانی» را به‌عنوان مقوله اصلی در این موضوع پیشنهاد میدهد.
Keywords
