Cumhuriyet İlahiyat Dergisi (Dec 2022)
Kartezyen Döngü ve Descartes’ın Epistemolojisinde Tanrı’nın Önemi
Abstract
Descartes'ın Meditasyonlar’ı, Tanrı'nın varlığını ve doğruluğunu kanıtlarken mantıksal bir yanlışlık yapıp yapmadığı konusunda ciddi bir meseleyi gündeme getirmiştir. İddianın can alıcı noktası onun açık ve seçik algıların doğruluğunun Tanrı'nın doğruluğuna bağlı olduğunu iddia ederken, bunun geçerliliğinin ise Cogito gibi bazı açık ve seçik algılara dayandığını söylemesidir. İlk bakışta, dikkatli bir şekilde okunmadıysa Meditasyonlar bu suçlamayı haklı çıkarır. Kartezyen döngü iddiasının ortadan kaldırılması, en azından bazı açık ve seçik algıların kötü deha hipotezinden korunduğunu göstermeye bağlıdır. Bu makalede Cogito argümanı, doğruluk kuralı ve aklın prensiplerinin özellikle nedenselliğin doğruluklarının tanrısal teminata ihtiyaç duymadığını savunacağım. Böylece onun Tanrı’nın varlığı ve güvenilirliği hakkındaki argümanlarının döngüsellik içermediğini müdafaa edeceğim. Yine de Descartes'ın epistemolojisinin metafizik temelleri büyük ölçüde Tanrı'ya dayanır, çünkü onun doğruluğu olmadan onulmaz bir solipsizmi kabul etmeye mahkûm oluruz ve bilim için, özellikle fizik için asla sağlam bir zemin elde edemeyiz.
Keywords
