Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2023)
Müdavim: Mekân Aidiyetinin Tipleşmiş Hali
Abstract
Toplumsal tip konusuna son dönemde ilgi artsa da klasik sosyologların ifadelerinde de tipolojinin belirtilerini görmek mümkündür. Toplumsal tipler toplumun sosyalleşme dinamiklerini göstermesi açısından referans konumdadır. Toplumsal yapıya dair analizde bulunmanın en hızlı yolu tipolojileri anlamaktan geçmektedir. Toplumsal tipler gündelik hayatı ve kültürü yansıtır. Farklı toplumsal tipler, günlük yaşamın normlarını, değerlerini ve hâkim kültürü yansıtır. Toplumsal tipler bir toplumu tanımaya ve gündelik hayatının sürmesinde önemli bir araçtır. Gündelik yaşantımız mekanlarla örülü olduğu için mekandaki toplumsal tip bu noktada önemsenmektedir. Bu çalışmada mekânda var olan tiplerden biri olan müdavim tipi ele alınmıştır. Bu çalışma, toplumsal tiplerin gündelik hayatı ve kültürü nasıl yansıttığını inceleyerek toplumsalı anlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca müdavim tipinin izi sürülerek analiz edilen mekandaki kültürel etkisi gözlemlenebilmektedir. Mekânın toplumsal bir kurum olduğundan hareketle bu çalışmada mekanların uğrakları anlamında, mekân aidiyeti yüksek kişileri sembolize eden “müdavim” tipi ele alınmıştır. Müdavim tipolojisinin arka planını anlamak adına mekânın toplumsallaşma pratiklerinin değişimi ele alınmıştır. Müdavim tipinin mekân üzerinden görünür olduğu gerçeğiyle kimlik, aidiyet ve kültürel perspektifle tipin izleri anlaşılmaya çalışılacaktır.
Keywords