منظر (Jun 2021)
نسبت عمل زیبایی اکولوژیکی و طراحی حساس به آب در منظر
Abstract
در سالهای اخیر مفهوم طراحی شهری حساس به آب بهعنوان رویکردی مؤثر در رفع مشکلات ناشی از روشهای متداول مدیریت آبهای سطحی در استرالیا مورد توجه قرار گرفته است و به بازیابی چرخۀ طبیعی آب در توسعۀ شهری کمک میکند. بهکارگیری تکنیکهای تبیینشده در این رویکرد جهت مدیریت و برنامهریزی بهینه، از سویی موجب بهبود کیفیت و کاهش حجم روانآب شده و از سوی دیگر فضای سبز را افزایش داده و فرایندهای طبیعی را با منظر شهر تلفیق میکند. از آنجا که رویکرد طراحی حساس به آب غالباً بر حوزههای فنی و تکنیک-محورِ مداخلات محیطی متمرکز است، به نظر میرسد بهتنهایی نمیتواند یک راهحل جامعنگر برای مداخلات محیطی باشد. بنابراین این فرضیه مطرح میشود که طراحی حساس به آب با بهکارگرفتن اصول طراحی زیبایی اکولوژی، میتواند منجر به مدلی منظرین جهت مداخلۀ محیطی شود. این مقاله با استفاده از مرور ادبیات تحقیق، خلأهای موجود در این رویکرد فنی را شناسایی کرده و با استدلال منطقی و با توجه به جایگاه رویکرد حساس به آب در توسعه و ضرورت زیبایی اکولوژی برای ایجاد منظر پایدار، به تحلیل و انطباق مؤلفههای بهدستآمده از ادبیات پژوهش میپردازد. از آنجا که تکنیکهای حساس به آب برای سازگاری با شرایط متغیر محیط از فرایندهای طبیعی الگو میگیرند، بنابراین از زیبایی طبیعت برخوردار بوده (لازم به ذکر است که زیبایی طبیعت اثباتشده است) ولی چگونگی ارتباط آن با فرهنگ تعریف نشده است. زیبایی اکولوژی بهعنوان عنصر ارتباطدهندۀ اکولوژی و فرهنگ در طراحی منظر میتواند مسیر رسیدن به طراحی منظر را با اقدامات و راهکارهای طراحی شهری حساس به آب مشخص کرده و بُعد ذهنی و انسانی منظر را ارتقا بخشد.
Keywords