Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2003)
KARASULARININ SINIRLARININ TESPiTi VE iÇ SULARIN HUKUKi REJiMi
Abstract
Bir devletin kara ülkesine bitişik olan deniz kismı da o devletin ülkesinden sayılır. Devletin ülkesinin kara, hava ve deniz kısımlarından oluştuğu bilinen bir gerçektir. Devletin ülkesi üzerinde, idari, siyasi ve hukuki hakimiyeti ve hükümranlığı tamdır. Bir devletin en önemli deniz ülkesi, o devletin kara ülkesine bitişik olan içsular ve karasularıdır ... Bunların yanında devlet, Bitişik Bölge, Kıt'a Sahanlığı, Münhasır Ekonomik Bölge, Derin Deniz Yatağı, ve Açık Deniz'de de sınırlı yelkilere sahiptir. lçsular bir devletin kara ülkesi ile karasularının iç hududu arasında bulunan deniz kesimidir. Koylar, körfezler, limanlar, içdenizler ve demirierne yerleri içsulardan sayılmaktçıdır. lçsuların dış hududu, ~~uların·ın iç hududunu teşkil eder. Karasuları, içsuların dış hududunu teşkil eden esas hatlardan başlamak üzere milletlerarası hukukun bugün için tanıdığı azami 12 deniz mili mesafeye kadar uzanabilen kıyıya bitişik bir deniz sahasıdır. · Devletin ülkesinin bir parçası sayılan deniz kısımlarının hudutlarının tespit edilmesi, milletlerarası seyrü sefer, iletişim, başta balıkçılık olmak üzere tabii kaynakların ve zenginiikierin kullanılması ve işletilmesi bakımından çok önemlidir. Karasularının iç ve dış sınırlarının tespitinde normal, tam ve takımadavari (arşipelik) esas hatlar olmak üzere üç usul kabul edilmektedir. Normal esas hat kıyı boyunca uzanan en düşük cezir hattıdır. Bu, milletlerarası hukukta kabul edilmiş ve yerleşmiş olan bir kurald!r. Bu düz esas hat, girintili ve çıkıniılı kıyılarda uygun noktaların birleştirilmeleriyle elde edilen hattır. Yalnız birbirine karşı veya birbirine bitişik kıyısı olan devletler arasında, karasularının dış hududunun tespiti için yerleşmiş bir kaide yoktur. Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemiz açısından deniz hukukunu bilmek çok hayati ve önemli bir mecburiyettir. Iç sular devletin kara ülkesinden sayılmaktadır. Bu bakımdan kıyı devletinin içsularda idari, siyasi ve teşri hakimiy-eti tamdır. Islam hukukunun temel kaynaklarında milletlerarası hukukun ortaya koyduğu kurallan olduğu gibi reddeden herhangi bir nassa rastlanılmamıştır. Aksine . Türkiye hariç hemen hemen halkı Müslüman olan bütün devletler milletlerarası anlaşmalan onaylamışlardır.