Cihannüma: Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi (Dec 2019)
Mukayeseli Perspektif Zaviyesinden Safevî İranı’nın İnkırazı (Safevîler, Osmanlılar ve Babürlüler)
Abstract
Varlığını, bir devlet olarak doğduğu 1501’den zeval bulduğu 1722 yılına kadar sürdüren ve İran tarihinin bu dönemine değinen çok sayıda modern araştırmacının yanı sıra çok sayıda İranlı tarafından da “kendine has bir yönetim şekli”, “eşi ve benzeri olmayan”, “nev-i şahsına münhasır” ve “kendine özgü bir dünya” olarak tanımlanan Safevî İranı’nı bu şekilde görmek için hatırı sayılır sebeplere sahibiz. Safevîlerin; dünyanın tek Şiî ulusunun yaratıcıları olarak oynadıkları çok önemli rolleri, modern İran ulus-devletinin banileri olarak sahip oldukları konum ve küçük bir Afgan savaşçı güruhunun bir ayaklanmayı müteakiben başlayan saldırısı karşısında devletlerinin aniden dağılması gibi bütün bu benzersiz özellikleri sözü geçen yaklaşımı gerçekten de haklı çıkarır gibi görünüyor.
Keywords
