بررسی شاخص‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی رقم‌های سویا تحت تنش کادمیوم

Abstract

کادمیوم در زمره فلزات سنگین می‌باشد و غلظت بالای آن سمیت زیادی برای گیاهان و حیوانات دارد. شناسایی گیاهان مقاوم به کادمیوم از جمله سویا، که یکی از گیاهان مهم روغنی محسوب می‌شود از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش، اثرات تیمار کادمیوم (0، 200 و 400 میکرومولار) بر رشد ریشه و ساقه و محتوای مالون‌دی-آلدئید، فنل‌کل، پراکسید‌هیدروژن، کلروفیل، آنتوسیانین و فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز (PAL) در سه رقم تلار، کاسپین، DPX گیاه سویا گزارش شد. نتایج نشان داد که تیمار کادمیوم باعث کاهش پارامترهای رشد ریشه و ساقه، کلروفیل در تلار، کاسپین، DPX شد که این کاهش در تلار چشمگیرتر بود. میزان آنتوسیانین، فنل و فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین‌آمونیالیاز در تیمار گیاهان با کادمیوم در سه رقم سویا افزایش یافت. بیشترین محتوای فنل در تیمار 400 میکرومولار کاسپین و DPX بود اما بیشترین محتوای آنتوسیانین در تیمار 400 میکرومولار تلار، کاسپین و DPX مشاهده شد. محتوای پراکسید‌هیدروژن در تیمار کادمیوم 400 میکرومولار در ارقام تلار، DPX و کاسپین نسبت به تیمار200 میکرومولار به‌ترتیب 16، 7، 9 درصد افزایش یافت. محتوای مالون‌دی‌آلدئید در هر سه رقم در تیمار 400 میکرومولار کادمیوم نسبت به شاهد، افزایش معنی‌داری دیده شد. بالاترین محتوای مالون‌دی‌آلدئید نیز در تیمار 400 میکرومولار کادمیوم در رقم تلار مشاهده گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که رقم تلار تحت تنش کادمیوم حساسیت بیشتری نسبت به رقم‌های کاسپین، DPX دارد. به‌عبارت دیگر رقم‌های کاسپین و DPX مقاومت بالاتری در مقابل سمیت کادمیوم دارند.

Keywords

• کادمیوم
• سویا
• پراکسید‌هیدروژن
• آنتوسیانین
• فنل