Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi (Sep 2017)
YEDİ ULU OZAN’IN “YEDİ” SEMBOLİZMİ [THE SYMBOLISM OF “SEVEN” OF SEVEN GRAND POETS]
Abstract
Sayı sembolizmi, kadim milletlerden bugüne hemen her toplum tarafından ilgi ile karşılanmış, sadece toplumlarda değil dinlerde de önem arz etmiştir. Genelde Pisagorasçı felsefeden etkilenen kültürlerin sayılara yükledikleri anlamlar farklı olmakla birlikte pek çok hususta bir anlam birliği de dikkat çekmektedir. Sayı sembolizmi sadece yabancı kültürleri değil Türk ve İslam kültürlerini de etkilemiştir. Bu kültürlerde özellikle bir, üç, beş, yedi, dokuz, yirmi sekiz, otuz iki, kırk sayıları biraz daha ön plandadır. Bu çalışmada sayı sembolizmi hakkında genel bir malumat verildikten sonra, yedi sayısı üzerinde durulacaktır. Yedi sayısının sembolizmi hakkında çeşitli dinlerden milletlere ne anlamlar taşıdığı hususu tartışıldıktan sonra sayı simgeciliği denilince ilk akla gelenlerden ve ayrıca Yedi Ulu Ozan’dan biri sayılan Nesîmî’nin de temsil ettiği Hurufililerin ve Alevi-Bektaşi çevrelerinin yedi sayısına yükledikleri anlamlardan bahsedilecektir. Ayrıca bu çalışmada Alevi-Bektaşi kültüründe Yedi Ulu Ozan diye adlandırılan ve temsilcileri arasında ismi zikredilen Nesîmî, Hatâî, Fuzûlî, Yemînî, Pîr Sultan Abdal, Virânî ve Kul Himmet hakkında bilgi verilecek ve bu şairlerin divanlarındaki şiirlerden hareketle yedi sayısına yükledikleri anlamlar üzerinde durulacaktır. Number symbolism has attracted attention of almost all societies since ancient times up to our day, and also has been important not only for the societies but also for the religions. In general, meanings attributed to numbers by cultures influenced from Pythagorean philosophy are different, however a unity of meaning in many points draws attention, as well. Number symbolism has influenced not only foreign cultures but also the Turkish and Islamic cultures. In these cultures, the numbers one, three, five, seven, nine, twenty-eight, thirty-two and forty are especially at the forefront. This work aims to give a brief information on the number symbolism and then elaborates on the number seven. After discussing the meanings attributed to symbolism of number seven by various religions and nations, we will touch the meanings attributed to the number seven by Alawite-Bektashi circles and Hurufi order -these groups were among of the most prominent circles when number symbolism is mentioned- , which were being represented by Nesimi, who is considered to be one of the Seven Grand Poets. Moreover, we will give information about the Seven Grand Poets - Nesîmî, Hatâî, Fuzûlî, Yemînî, Pîr Sultan Abdal, Virânî and Kul Himmet- of the Alawite-Bektashi culture, -these poets are considered among the representatives of Alawite-Bektashi culture - and the meanings attributed by them to the number seven, as they mentioned in their diwans (poetry anthologies)
