Pizhūhish-i Naft (May 2013)
فرایندهای دیاژنز و تأثیر آن بر کیفیت مخزنی سازند ایلام، میدان نفتی ماله‌کوه، شمال‌باختری اندیمشک
Abstract
سازند ایلام سنگ مخزن میدان نفتی ماله‌کوه در زون چین‌خورده ـ رورانده زاگرس در منطقه لرستان واقع است. بیشتر رخساره‌های این سازند گل‌پشتیبان و از مادستون تا وکستون در تغییر است. از مهمترین فرایندهای دیاژنز در این سازند می‌توان به فشردگی (مکانیکی و شیمیایی)، نئومورفیسم افزایشی، انواع جانشینی (پیریتی‌شدن، دولومیتی‌شدن، سیلیسی‌شدن و گلوکونیتی‌شدن)، سیمانی‌شدن، چند نسل شکستگی‌ها و انحلال تدفینی اشاره کرد. فراوان‌ترین انواع تخلخل‌ها از نوع قالبی، حفره‌ای، استیلولیتی، بین‌بلوری و درون‌دانه‌ای است. توالی پاراژنتیکی سازند ایلام نشان‌دهنده تأثیر مجموعه‌ای از فرایندهای دیاژنزی هم‌زمان با رسوب‌گذاری در کف دریا و پس از رسوب‌گذاری در طی دفن کم‌عمق تا عمیق و بالاآمدگی است. ترسیم نمودار داده‌های تخلخل و تراوایی مغزه برای انواع رخساره‌ها در این میدان نشان می‌دهد که رخساره‌ها از کیفیت مخزنی پایینی برخوردار بوده و فرایندهای دیاژنزی تاثیر مهمی در افزایش کیفیت مخزنی نداشته و تنها در برخی از موارد تشکیل استیلولیت و شکستگی موجب افزایش تراوایی شده است.
