Verbum Vitae (Dec 2019)
Aἰώνιος w literaturze helleńskiej: od Platona do Pseudo-Timajosa
Abstract
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza semantyczna greckiego wyrazu αἰώνιος w literaturze helleńskiej od jej początków do czasów powstawania Nowego Testamentu. Po raz pierwszy termin αἰώνιος wystąpił w Państwie Platona, zaś po Platonie był używany przez helleńskich filozofów, poetów i historyków. Cześć pierwsza artykułu przedstawia etymologię αἰώνιος, część druga – analizę semantyczną tego wyrazu w dialogach Platona, część trzecia – jego znaczenie w filozofii po Platonie, część czwarta – w poezji hellenistycznej, część piąta – w historiografii hellenistycznej. Część szósta zawiera przegląd haseł leksykonów bizantyńskich, w których wystąpił wyraz αἰώνιος. Analiza semantyczna użycia αἰώνιος w literaturze helleńskiej (IV wiek p.n.e. – I wiek n.e.) prowadzi do wniosku, że termin ten w żadnym kontekście nie oznacza czegoś, co jest naprawdę wieczne, tj. bez początku i końca, lecz coś innego: długowieczne, długotrwałe, wiecznotrwałe, nieustanne, niekończące się, nieprzerwane, wieczyste, niezniszczalne, niezmienne. Na 60 wystąpień zaledwie osiem odnosi się do eschatologicznych kar w Hadesie, zaś trzy kolejne dotyczą eschatologicznych nagród. W żadnym z nich nie chodzi o kary czy nagrody, które byłyby faktycznie bez końca, lecz raczej o takie, które będą długotrwałe.
Keywords
