Düzce Tıp Fakültesi Dergisi (Aug 2020)
Kemoterapi Kaynaklı Hepatotoksisiteye Karşı Ellajik Asitin Koruyucu Etkileri
Abstract
Amaç: Siklofosfamid (CP), hepatotoksisite dahil olmak üzere, toksik yan etkilerine rağmen yaygın olarak kullanılan kemoterapötik bir ajandır. Ellajik asit (EA) antioksidan bir ajandır ve serbest radikal süpürücü aktiviteler sergilemektedir. Bu deneysel çalışmada, EA'nın, CP'ye bağlı karaciğer hasarı üzerindeki etkileri araştırılmıştır.Gereç ve Yöntemler: Yirmi dört adet Sprague-Dawley türü sıçan (180-220 gr) dört eşit gruba ayrıldı. Hepatotoksisite oluşturmak için intraperitonal olarak tek doz 150 mg/kg CP verildi. CP uygulamasından 20 dakika önce ve 4 ila 8 saat sonra oral yolla farklı dozlarda (50 ve 75 mg/kg) EA uygulandı. Serumun biyokimyasal analizlerinin yanı sıra böbrek dokularının histopatolojik değerlendirmesi ve kaspaz-3 için immünohistokimyasal değerlendirme yapıldı.Bulgular: CP uygulanan grup, kontrol grubuna kıyasla, serum hepatik enzimleri olan aspartat aminotransferaz (AST) ve alanin aminotransferaz (ALT)’da önemli bir artış gösterdi. Benzer şekilde, total trigliserit (TG) ve çok düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol (VLDL-C) seviyeleri önemli ölçüde arttı. Ayrıca, yüksek yoğunluklu lipoprotein kolesterol (HDL-C) seviyeleri, kontrol grubuna kıyasla anlamsız olarak azaldı. Her iki EA dozunda da VLDL-C, AST, ALT seviyeleri önemli ölçüde azalırken, HDL-C seviyesi önemli bir artış gösterdi. 75 mg/kg EA tedavisi, total kolesterol (TC) konsantrasyonunda önemsiz bir artışa neden oldu. CP uygulanan grubun karaciğerlerinde mikroskobik olarak önemli derecede konjesyon, ödem, dejenerasyon ve nekroz gözlendi. Bununla beraber EA-75 grubundaki hayvanlarda ödem, dejenerasyon ve nekroz önemli ölçüde azaldı. Ayrıca kaspaz-3 ekspresyonu EA-75 grubunda anlamlı şekilde azaldı.Sonuç: Bu sonuçlar sıçanlarda CP'nin neden olduğu hepatotoksisitede EA'nın koruyucu etkisi olduğunu göstermiştir.
Keywords
