Jilvah-i hunar (Sep 2023)
تحلیل معنا در قالیچه کلیمی قادر مطلق با موضوع قربانی کردن بر مبنای نظریه آیکونولوژی اروین پانوفسکی
Abstract
قالیچههای تصویری کلیمی با وجه دینی و نمادین، یکی از ساحتهای قابل مطالعه در بستر مطالعات نظری از جمله نظریه و رویکرد آیکونولوژی (شمایلشناسی) است؛ که به جهت تحلیل و تفسیر متون تصویری و دستیابی به معنای عمیق یک تصویر از طریق مضمونهای روایی، کلامی و نمادین مرتبط با آن با در نظر گرفتن بسیاری از ویژگیهای ساختاری و محتوایی اثر، میتواند قابل مطالعه و بررسی باشد. قالیچه تصویری با عنوان قادر مطلق و موضوع محوری قربانی کردن ابراهیم نبی، از مهمترین قالیچههای رایج در سنت قالیبافی کلیمیان است؛ که در این پژوهش، به شیوه آیکونولوژی مورد مطالعه قرارخواهد گرفت. پرسش مطروحه در باب موضوع این است که: مضامین کلامی، روایی و تصویری نهفته در روایت قربانی کردن اسماعیل (اسحاق) کدام است و این عناصر در پی بیان چه مفاهیم یا پیامی هستند؟ پیجویی در آشکار کردن، فهم و درک معناها و لایههای زیرین داستان از طریق شناخت ابعاد صوری (عناصر و نقشمایهها) و محتوایی و روابط بین آنها، هدف این پژوهش است. یافتههای این پژوهش در یک سطح، شامل یادآوری آموزههای بنیادین و اخلاقی دین موسوی و هویت کلیمی است که در قالب نظامهای کلامی و تصویری نمادین، نقشپردازی شدهاست؛ و در سطحی دیگر، که پیام و هدف اصلی را در بر میگیرد، ابلاغ، تاکید و نشان دادن آموزه دینی، اخلاقی و حکمی «اطاعت و تسلیم بودن» در برابر معبود از طریق آیین «قربانی» کردن و گذشتن از ممتازترین داشتهها و خواستها میباشد. این پژوهش از نوع کیفی و بنیادین، روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و شیوه گردآوری دادهها، کتابخانهای است.
Keywords
