Osmanlı Devleti’nde Polis Teşkilatının Kurulması: Urfa Örneği (1845-1918)

Abstract

Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından sonra başkent ile eyaletlerde asayiş ve güvenliği sağlamak için 20 Mart 1845 tarihinde, 17 maddeden oluşan bir Polis Nizamnâmesi kabul edilmiş; 10 Nisan 1845 tarihinde ise Tophane-i Amire Müşiriyeti’ne bağlı polis teşkilatı kurulmuştur. Ayrıca 15 Şubat 1846 tarihinde Bâb-ı Seraskerî’den bağımsız bir zaptiye teşkilatı kurulmuştur. 1879 yılına kadar polis ve jandarmanın ordudan bağımsız, fakat aynı merkezden kumanda edildiği “Tevhid-i Zabıta” dönemi yaşanmıştır. II. Abdülhamit döneminde polisin gerek eğitim gerekse sayısında büyük gelişmeler sağlanmış, 1907 yılında Polis Nizamnâmesi hazırlanmıştır. II. Meşrutiyet döneminde polis teşkilatı yeniden yapılandırılmış ve 1913 yılında yeni bir Polis Nizamnâmesi yayımlanmıştır. Halep’e bağlı olan Urfa’da polis, Halep Polis Teşkilatı içinde yer almıştır. 13 Nisan 1910 tarihinde Urfa’nın müstakil sancak olmasından sonra Urfa Polis Teşkilatı, doğrudan başkente bağlanmıştır.

Keywords

• urfa
• polis
• halep
• zabıta teşkilatı
• güvenlik