تحلیل خشکسالی آبشناسی با کاربرد روش حد آستانه در ایستگاههای مهم استان کردستان

Abstract

بارندگیهای بسیار کم و متعاقباً دوره‌های کم آبی، می توانند اثرات قابل توجهی بر مسائل مدیریت آب شامل آلودگی رودها ، مدیریت و طراحی آبگیر ، آبیاری ،طرحهای تولید نیرو ، تأمین آب آشامیدنی و... داشته باشند. خشکسالی به عنوان یکی از بلایای طبیعی با اثرات و پیامدهای ناخوشایند بوم شناسی، اجتماعی و اقتصادی است که رشد جمعیت و افزایش تقاضای آب اثرات آن را تشدید می کنند. خشکسالی آبشناسی، که بعد از خشکسالیهای هواشناسی وکشاورزی به وقوع می پیوندد ، به دو دسته‌ی خشکسالی جریان رود و خشکسالی آب زیر زمینی تقسیم می شود، که از نظر زمانی، خشکسالی جریان رود پیش از خشکسالی آب زیرزمینی رخ می‌دهد. در این تحقیق با استخراج منحنی تداوم جریان از گروه زمانی داده‌های روزانه‌ی ایستگاههای مهم آبسنجی استان کردستان، دوره های خشکسالی آبشناسی جریان رود با کاربرد روش حد آستانه (روش تقاطع) استخراج و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در روش حد آستانه بده ی Q شامل بدهی است که  درصد داده‌ها از آن بیشتر می باشد. جهت حذف خشکسالیهای کوچک و ادغام خشکسالیهای وابسته از روش معیار داخلی (IC) استفاده گردید. در تحلیل آماری، بهترین توزیعها بر گروههای حداکثر سالانه ( شامل حجم کمبود و تداوم خشکی ) مشخص شد. نتایج نشان دادند که میانگین حجم کمبود و تداوم خشکسالی در منطقه‌ی مورد تحقیق، به ترتیب برابر با 7/17 میلیون متر مکعب و76 روز می‌باشد. بهترین توزیعهای آماری برای گروههای زمانی حجم کمبود توزیعهای جانسون و پیرسون و برای گروههای زمانی تداوم توزیعهای جانسون و نمایی بودند. بر اساس توزیعهای فوق میانگین دوره‌ی بازگشت خشکسالیهای آبشناسی در این منطقه 4 سال محاسبه گردید.