معرفت‌شناسی و روش‌شناسی دانش عامّه

Abstract

آنچه مقصود اصلی پژوهش حاضر را شکل داده است، همانا واکاوی حوزه‌ای معمّاگون از معرفت با عنوان دانش عامّه است. این پژوهش، در حقیقتِ امر، دقّتِ‌نظر در حوزۀ معرفتی‌ای را هدف بنیادین خود قرار داده است که سویۀ مقابل حوزۀ دانش علمی باید به‌شمار آید. ازآنجاکه این تقابل بر معرفت‌شناسی و روش‌شناسی خاص هرکدام از حوزه‌های اخیرالذّکر استوار است، پژوهش پیشِ رو دانش عامّه را از دو حیثِ معرفت‌شناختی و روش‌شناختی واگشایی نموده است. این پژوهش نشان داده است که حوزۀ معرفتیِ پیش‌گفته آنچنان با تداخل و درهم‌تنیدگی و ابهام در پیوند است که هرگونه واگشاییِ آن از حیث معرفت‌شناختی این امر را همواره باید در کانون توجّه داشته باشد که با تجسّمِ تعیّن‌ناپذیری، قطعیّت‌ناپذیری و تصمیم‌ناپذیری مواجه است. پژوهش حاضر، افزون‌براین، نشان داده است که آنچه محور واگشایی روش‌شناختی دانش عامّه باید محسوب شود، مرجعیّتِ این حوزۀ معرفتی در صورتی از هستیِ انسانی است که افراد را بر اشیاء مقدّم می‌دارد.

Keywords

• هستی عقلانی−خلّاقانه
• نظام‌محوری
• فرایندمداری
• رابطه‌مندی
• بازاندیشی