مطالعات شهری (Apr 2020)
مدل سازی اثر جهت خیابان در پراکنش آلودگی هوا (مطالعه موردی: ناحیه2 منطقه 6 شهرداری تهران)
Abstract
با توجه به رشد شهرنشینی و افزایش جمیت شهرها، مسائل و مشکلات آنها نیز بارزتر میگردند. آلودگی هوا از مهمترین مسائل حوزه شهری است. تهران به عنوان مرکز سیاسی، اقتصادی و ارتباطی ایران، هر سال به طور مکرر با رخداد روزهای آلوده و ناسالم مواجه است. در شهر تهران افزون بر شکل و توپوگرافی شهر، تراکم و ارتفاع ساختمانها، میزان ترافیک، عرض و جهت معابر به همراه شرایط جوی و اقلیمی نقش اساسی در آلودگی هوای شهر دارند. در تحقیق حاضر، برای تحلیل تأثیر جهتگیری معابر و جهت و شدت باد بر چگونگی پراکنش آلایندههای هوا از دادههای آماری ایستگاه ژئوفیزیک در بازه زمانی 20 ساله (1991-2010) و مدل خردمقیاس Envi-met استفاده شد. پراکنش آلودگیها در ناحیه 2 منطقه 6 شهرداری تهران در دو بازه زمانی زمستان و تابستان (ژانویه و ژوئیه) و در سه مقطع زمانی صبح، ظهر و عصر شبیهسازی شد. نتایج نشان داد که در هر دو فصل سال، جهت خیابانها و دسترسیها نقش مؤثری در تجمع یا پراکنش آلایندهها دارند؛ به طوری که تراکم آلودگی در خیابانهایی که در ساعات مختلف روز عمود بر جهت وزش باد غالب هستند، بیشتر است. براساس نتایج، غلظت آلایندهها در خیابانهای اصلی محدوده مورد مطالعه با جهت آنها ارتباط معناداری نشان میدهد. در خیابانهای متأثر از بادهای شمالی، غلظت آلایندهها متوسط، در خیابانهای با حاکمیت باد جنوبی، غلظتها زیاد و در خیابانهای با جهت جنوبغربی، غلظتها کم است. بنابراین در نظر گرفتن شرایط اقلیمی (به ویژه باد) در طراحی معابر شهری در بهبود کیفیت هوای شهر تأثیرگذار است.
Keywords
