نقد تحلیل و زیبایی شناسی متون (Feb 2019)
نقد اخلاقی کتاب جغرافیای تاریخی سرزمینهای آباد: آثارالبلاد و اخبارالعباد زکریای قزوینی (قرن هفتم هجری)
Abstract
آثارالبلاد و اخبارالعباد از زکریای قزوینی، یکی از مهمترین کتب جغرافیای تاریخی سرزمینهای آباد است که در سال 674ه. ق به زبان عربی به رشته نگارش درآمده است ؛ این کتاب، سه پیشگفتار و هفت عنوان دربارۀ هفت منطقه دارد. یکى از امتیازاتى که آثار البلاد را متمایز مى‌سازد، توصیف و تأثیر آب و هوای بلاد بر خلُقیات و شخصیت افرادی است که در آن ولایات و مناطق زندگی می‌کنند. این اثر دارای رویکردی مذهبی و اخلاقی است وآموزههای دینی و مضامین تربیتی در آن مورد توجه قرارگرفته‌است. موضوعاتی نظیر راستگویی، خوشرفتاری و نیکوکاری در فحوای کلام قزوینی به خوبی مشهود است. در مجموع می توان گفت، کلام نافذ و زبان صمیمی قزوینی در بیان آموزههای تعلیمی و اخلاقی، سبب گیرایی و همگانی شدن کتاب وی شده‌است. مهم ترین نتیجه‌ی مبحث مقاله دراین است که قزوینی یکی از روشهای اصلاح جامعه‌ی خود را آگاهی بخشی وتبیین فضایل اخلاقی میداند وبه همین منظور در اکثر مطالب کتاب خود، ضمن تأکید بر دانشاندوزی و خردگرایی، مخاطب را به کسب فضایل ودوری از رذایل تشویق وترغیب نموده است.
