NORBERT ELIAS VE KLASİK BİLGİ SOSYOLOJİSİ: BEKLENTİ VE SINIRLAR

Abstract

ÖZ:Norbert Elias, döneminin sosyoloji anlayışının karşısında yer almış, toplum ve birey arasındaki ilişkiyi ve toplumların değişme süreçlerini kavrayabilmek için yeni bakış açıları ve kavramlar önermiştir. Daha ziyade tarihsel sosyolojinin kurucu isimleri arasında adı anılan Elias bilgi sosyolojisi üzerine de çalışmalar yapmış, kendi toplumsal değişme anlayışı ile uyumlu bir çerçeveden toplumların düşünüş tarzlarının değişimine dair bir yaklaşım geliştirmeye çalışmıştır. Elias bir ölçüde kariyerinin erken dönemlerinde asistanlığını yaptığı Karl Mannheim’ın görüşlerinden etkilenmiş olmakla birlikte Mannheim’ın kurucularından olduğu klasik bilgi sosyolojisi anlayışından farklı bir yöne gitmiştir. Tarihsel bir bilgi sosyolojisi geliştirmek yönünde önemli adımlar atmış olmasına rağmen bilim-öncesi düşünce yapılarından bilimsel düşünceye geçişi değerlendirirken temel aldığı kıstaslar, Elias’ın bu girişiminin sorunlu bir yönü olarak karşımıza çıkmaktadır. ABSTRACT: Norbert Elias had opposed the sociological views of his time and offered new perspectives and concepts in order to develop a better understanding of the relationship between the society and the individual and the processes of social change. Although more widely known as one of the founding names of historical sociology, Elias also worked on sociology of knowledge and tried to develop a way of looking at the transformation of societies’ styles of thought with reference to his wider conceptualization of social change. Having been influenced from Karl Mannheim for whom he served as an assistant in the early periods of his career, Elias successfully departed from the school of classical sociology of knowledge one of whose founders was Mannheim. Altough he took important steps towards establishing a historical sociology of knowledge, the criteria which he employed for evaluating the transition from non-scientific to scientific thinking stands as a shortcoming which hindered the success of Elias’s attempt.

Keywords

• Elias
• Bilgi Sosyolojisi
• Epistemoloji
• Toplumsal Değişme
• Figürasyonlar
• Sociology of Knowledge
• Epistemology
• Social Change
• Figurations