Agronomy Science (Sep 2014)
Wpływ intensywności technologii uprawy na plonowanie różnych genotypów pszenicy ozimej
Abstract
W pracy określono wpływ intensywności technologii uprawy na plonowanie ozimych genotypów pszenicy zwyczajnej, twardej, orkisz i jednoziarnowej. Dwuczynnikowe doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2010–13 w Gospodarstwie Doświadczalnym Felin Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie metodą bloków losowanych w 4 powtórzeniach. Pierwszym czynnikiem były 4 gatunki (podgatunki) pszenicy ozimej: pszenica zwyczajna (Triticum aestivum ssp. vulgare L.) – odmiana Tonacja, pszenica twarda (Triticum durum Desf.) – odmiana Komnata, pszenica orkisz (Triticum aestivum ssp. spelta (L.) Thell.) – odmiana Schwabenkorn, pszenica jednoziarnowa (Triticum monococcum L.) – PL 5003 (materiał siewny pozyskany z Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych). Drugą zmienną były poziomy agrotechniki: przeciętny poziom agrotechniki: nawożenie mineralne (N – 70, P – 30,5, K – 99,6 kg ∙ ha-1), zaprawianie ziarna i zwalczanie chwastów; wysoki poziom agrotechniki: zwiększone nawożenie azotowe (N – 140, P – 30,5, K – 99,6 kg ∙ ha-1), zaprawianie ziarna, zwalczanie chwastów, 2 zabiegi przeciw chorobom, insektycyd i regulator wzrostu. Badane gatunki (podgatunki) pszenicy istotnie różniły się poziomem plonowania. Najwyższy plon wydała odmiana pszenicy zwyczajnej, Tonacja – 7,25 t∙ha-1. Istotnie niżej plonowały pozostałe gatunki: pszenica twarda (Komnata) – 4,19 t ∙ ha-1, pszenica orkisz (Schwabenkorn) – 3,87 t ∙ ha-1 oraz pszenica jednoziarnista – 2,33 t ∙ ha-1. Wykazano interakcję między badanymi gatunkami (podgatunkami) a poziomem intensyfikacji technologii uprawy. Pszenica zwyczajna i twarda reagowały istotnym wzrostem plonu ziarna przy wyższym poziomie agrotechniki, natomiast nie wykazano różnic w przypadku pszenicy orkisz i jednoziarnowej. Otrzymane wyniki potwierdzają przydatność tych gatunków (podgatunków) do uprawy w warunkach mniej intensywnych. Średnio, niezależnie od badanych pszenic, wyższy poziom agrotechniki spowodował istotny wzrost plonu ziarna, obsady kłosów, MTZ, liczby ziarn z kłosa i masy ziarn z kłosa oraz ograniczał wyleganie roślin.