Yeni Medya (Dec 2023)
Panoptik Yaklaşım Işığında Alternatif Medya ve Değişken Özellikleri
Abstract
Alternatif medya, son yıllarda akademik ilgiyi üzerine çeken ve bu sayede önemli bir yazınsal birikime ulaşan bir çalışma konusu olmakla birlikte, bir paradoksu da içinde barındırmaktadır: İlgili yazında ne tür faaliyetlerin alternatif medya kapsamında olduğu muğlaklığının bugüne kadar giderilememiş olması. Üstelik bu kısıtlılığı aşmak adına oluşturulan alternatif medya tipolojilerindeki yaklaşımlar bile birbirini dışlayıcı özellikler sunabilmekte ve muğlaklığı derinleştirebilmektedir. Bu çalışmada söz konusu muğlaklığa ve nasıl aşılabileceğine odaklanılmaktadır. Akabinde Bailey, Cammaerts ve Carpentier sundukları ‘panoptik yaklaşım’da farklı yaklaşımların birleştirilmesinin işlevsel olabileceğini ifade etmektedir. Ancak panoptik yaklaşım potansiyel alternatif medya özelliklerini sıralı ve sistematik bir liste halinde sunmamaktadır. Bu çalışmada da panoptik yaklaşımdan hareketle, farklı tipolojilerindeki yaklaşımlarda ve literatürdeki diğer çalışmalarda değinilen özellikler Alternatif Medyanın Değişken Özellikleri isimli listede toplanmıştır. Listenin medya faaliyetlerinin alternatif medya olarak nitelendirilip nitelendirilemeyeceğinde fonksiyonel bir ‘turnusol kâğıdı’ olması beklenmektedir. Medya faaliyetleri, listedeki özelliklerin birkaçına değişken kombinasyonlar halinde sahip olup bu eksende alternatif medya olarak adlandırılabilir.
Keywords
