مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان (Dec 2018)
نقش عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی و مذهبی در روابط فرازناشویی زنان متأهل و ارائه یک مدل درمان بر اساس عوامل مرتبط: یک پژوهش کیفی
Abstract
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل فردی، خانواگی، اجتماعی و مذهبی مرتبط با روابط فرازناشویی زنان در قالب یک پژوهش کیفی به منظور ارائه یک مدل درمانی جدید صورت گرفت. طرح پژوهش حاضر دارای دو مرحله بود: مرحله اول به روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی صورت گرفت. در مرحله دوم نیز تدوین پارادایم درمان روابط فرازناشویی با استفاده از روش عناصر مشترک انجام شد. گردآوری اطلاعات در مرحله اول طی سه گام صورت گرفت: گام اول، بررسی مقالات مرتبط با عوامل تأثیرگذار در روابط فرازناشویی به روش کیفی و مرور نظاممند بود. گروه نمونه 28 مقاله چاپ شده داخلی از میان مقالات مرتبط بود که به روش نمونهگیــری هدفمند انتخاب شدنـد. درگام دوم، مصاحبــه کیــفی نیمهساختاریافته انجام شد و اعضای نمونه به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. گام سوم نیز شامل مصاحبه کیفی با متخصصان حوزه زوج و خانواده درباره علل موثر بر رابطه فرازناشویی بود که با استفاده از روش دلفی انجام شد. در نهایت با استناد به اطلاعات به دست آمده از این سه گام مدل درمانی جدید جهت درمان روابط فرازناشویی زنان با استفاده از روش عناصر مشترک طراحی و تدوین گردید. طبق یافتههای مرحله اول پژوهش، 64 عامل موثر در بروز رابطه فرازناشویی زنان موثر است که در چهار حیطه فردی-شخصیتی، خانوادگی-تربیتی، فرهنگی-اجتماعی و عوامل مذهبی-اعتقادی تنظیم شد. در مرحله دوم با استناد به عوامل شناسایی شده موثر در بروز رابطه فرازناشویی زنان، مدل درمان جدید در قالب یک پارادایم درمانی ارائه شد. این مدل با استفاده از عناصر مشترک درمانهای موثر در زمینه روابط فرازناشویی طراحی و تدوین گردید. نتایج پژوهش نشان داد از میان چهار حیطه شناسایی شده مرتبط با رابطه فرازناشویی زنان، مقولههای موثر در حیطههای فردی-شخصیتی و سپس فرهنگی-اجتماعی به ترتیب بیشترین اهمیت را در بروز رابطه فرازناشویی زنان دارند. پس از آن، حیطه خانوادگی-تربیتی و در نهایت حیطه مذهبی-اعتقادی در بروز رابطه فرازناشویی زنان تأثیرگذار بود. همچنین مشخص گردید با استناد به عوامل مشترک درمانی در درمانهای موثر در حوزه روابط فرازناشویی میتوان مدلی جهت درمان رابطه فرازناشویی زنان بهطور خاص ارائه نمود که با توجه به اینکه عوامل موثر در بروز رابطه فرازناشویی زنان را مورد توجه قرار میدهد، از پتانسیل خوبی جهت درمان رابطه فرازناشویی زنان برخوردار است.
Keywords