Akademik İncelemeler Dergisi (Sep 2014)

KUŞATICI BİR TOPLUMSAL DEĞİŞME: KÜRESELLEŞME VE BU SÜREÇTE FARKLILIK VE ÖZGÜRLÜK ARAYIŞLARI

  • Adem Sağır,
  • Pınar Memiş

Journal volume & issue
Vol. 1, no. 2
pp. 19 – 33

Abstract

Read online

İmparatorlukların siyasi ve ekonomik yapısının birçok alanda köklü değişikliklere uğradığı ve sonucunda siyasi açıdan ulus devlet tipine vardığı tarihsel değişim akışı, gücün işlevleri ile ilgili diğer bazı karakteristiklerin değişmesine müsaade edecek kadar dönüştürücü olamamış görünmektedir. Bu yazıda, o çağdan bu güne değişmeyen bir işleyiş sorgulanmaktadır: Ekonomik ve siyasi hakimler, gücü, hem kendi tebaalarını hem de diğer tebaaları, birey ve topluluk düzeyinde örtülü ve açık şekilde tek tipleştirebilmek için kullanıyorlar. Bu durum karşısında özgürlüklerin durumunun ne olacağı konusu da bizim temel sorunsalımızı oluşturuyor. Sayılanları tartışmamızı olanaklı kılması için seçtiğimiz araç kavram ise: küreselleşme. Sosyal ilişkilerin yerel, ulusal ve dünya çapındaki etkileşimlerinin, tarihsel ve dilsel kurulma sürecini simgeleyen kavram, pratik işleyişi esnasında kimi zaman belirsizlikleri ve riskleri, kimi zamansa çelişkileri ve kopuşları içerir. Ancak, bilinemezlik ağırlıklı bu tanımlayış, paradoksal bir geçekliği de görmezden gelemez. Süreç bu belirsizlik havasına karşın gönüllü ya da isteksiz katılımcılarının tümünü aynılaştırma doğrultusunda işler. Bu ise zihinlerde, bir paylaşımdan çok aynılaşmayı çağrıştırmaktadır. Bu doğrultuda özgürlük kavramına getirilecek yeni yorumların, küreselleşmenin ortaya çıkardığı “aynılaşma” ve “tek tip kültür” sorunlarıyla ilişkilendirilerek yapılması önem taşır. Buna ek olarak güvenlik ihtiyacının ki yeni türünün küreselliği vurgulanmaktadır, karşılanması sorunu da özgürlükler adına küreselleşmeyle bağdaşık başka/bir açmazların daha var olduğunu göstermektedir.

Keywords