نشریه مهندسی معدن (Oct 2020)

مطالعه ژئوشیمیایی سنگ های هیدروکربنی با استفاده از داده‌های پیرولیز راک- اول و مدل آرنیوس درمیدان نفتی آغاجاری

  • سعیده سنماری,
  • بیژن ملکی,
  • ابوذر بازوندی,
  • پرویز آرمانی

DOI
https://doi.org/10.22034/ijme.2020.117472.1770
Journal volume & issue
Vol. 15, no. 48
pp. 86 – 96

Abstract

Read online

در این تحقیق ، کاربرد مدل آرنیوس به عنوان مدلی سینتیکی مناسب، برای ارزیابی در صد نفت زایش شده در سنگ منشا نشان داده شده است. بدین منظور سنگ‌های منشا احتمالی سازندهای گدوان، کژدمی و پابده در میدان نفتی آغاجاری برای بررسی نحوه کاربرد روش آرنیوس مورد مطالعه قرار گرفتند. در این تحقیق وضعیت بلوغ سنگ منشاء و همچنین تعیین درصد زایش نفت در میدان نفتی آغاجاری تعیین شد. بررسی ژئوشیمیایی سازندها نشان داد که از میان سازندهای موجود در میدان نفتی آغاجاری، سازندهای پابده و کژدمی به عنوان اصلی‌ترین سنگ‌های منشأ این میدان نفتی مطرح است. نتایج مطالعات نشان می‌دهد که پتانسیل تولید هیدروکربن سازندهای پابده، کژدمی و گدوان به ترتیب خیلی خوب، خوب- خیلی خوب و فقیر است و کروژن غالب در آنها به ترتیب از نوع II و II-III و III می‌باشد. بر اساس نتایج بدست آمده از بازسازی تاریخچه تدفین و مدل‌سازی حرارتی‌، سازند کژدمی با توجه به مقدار کربن، پتانسیل زایش و بلوغ حرارتی، به‌عنوان سنگ منشاء مناسب در میدان آغاجاری معرفی می‌شود. براساس مدل آرنیوس نرخ تبدیل در میدان نفتی آغاجاری برای سنگ منشاء کژدمی از پتانسیل هیدروکربن زایی خوب تا عالی برخوردار است (%X=100). سازند پابده نیز دارای پتانسیل هیدروکربن زایی خوب تا عالی بوده، و وارد پنجره نفتی شده‌ است ( %X=99/59). در حالیکه سازند گدوان بعلت رژیم حرارتی نامناسب وارد پنجره نفت زایی نشده و دارای TTI پایینی است.

Keywords