Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2020)

Seyyah İbn Battûta’nın Gözüyle 14. Asır İran Toplumunda Tasavvuf

  • Abdulcebbar Kavak

DOI
https://doi.org/10.35415/sirnakifd.766838
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 25
pp. 432 – 456

Abstract

Read online

İbn Battûta, 14. asırda yaşamış meşhur bir seyyahtır. Kuzey Afrika’dan Hindistan’a, Anadolu’dan Yemen’e kadar çok geniş bir coğrafyada seyahat etmiştir. Seyahati sırasında ziyaret ettiği şehirler, kurum ve şahsiyetlerle ilgili gözlem ve tespitlerde bulunmuş, o bölgelerin coğrafî, iktisadî, dinî ve sosyo-kültürel yapısı hakkında değerli bilgiler sunmuştur. İbn Battûta’nın seyahat ettiği bölgelerden biri de Doğu ve Batı Asya arasında önemli bir geçit noktasında yer alan İran’dır. Seyahatnamede İran’daki tasavvufî hareketlilik, tekke ve zaviyeler ile sûfîler ve bunlara ait kabirler hakkında verilen bilgiler, İran’ın on dördüncü asır tasavvufî hayatının gün yüzüne çıkarılması açısından önem arz etmektedir. Ayrıca o dönem İran’da çoğunluğu oluşturan Sünnîler ile etkileri giderek artan Şiîlerin, tasavvufî kurumlara ve temsilcilerine yaklaşımı ile birbirleriyle iletişimi merak edilen bir husustur. Bu makalede İbn Battûta’nın Seyahatnamesinde verdiği bilgilerden yola çıkarak on dördüncü asırda İran’daki tasavvufî kurum ve şahsiyetler, bunların toplumsal alana etkileri ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Keywords