تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران (Mar 2024)

تهیه جاذب از روزنامه باطله و حذف یون‌های فلزات از پساب کارخانه خمیرکاغذ

  • خدیجه خرم مرگاوی,
  • نورالدین نظرنژاد,
  • سید مجید ذبیح زاده

DOI
https://doi.org/10.22092/ijwpr.2023.360347.1735
Journal volume & issue
Vol. 39, no. 1
pp. 1 – 11

Abstract

Read online

سابقه و هدف: آلودگی پساب کارخانه­ها و در پی آن منابع آب­های سطحی و زیرزمینی با فلزات سنگین یکی از مشکلاتی است که سلامتی انسان و سایر موجودات را تهدید می­کند. این فلزات به صورت محلول در آب به خاک وارد شده و باعث آلودگی آب­های سطحی، زیرزمینی و خاک می­شوند. در این راستا، این تحقیق به بررسی فلزات سنگین در پساب کارخانه­ کاغذ قبل و بعد از فرایند تصفیه می­پردازد. از آنجایی که روش جذب سطحی با استفاده از جاذب­ها روشی مناسب و مطابق با استاندارد­های زیست‌محیطی می­باشد، در این تحقیق جاذب از روزنامه باطله تهیه شده و کارایی این جاذب در جذب فلزات مس، سرب و کادمیم مطالعه شد.مواد و روش­ ها: آزمایش‌های جذب با هدف بررسی تأثیر زمان تماس جاذب روزنامه باطله با فلزات و تاثیر مقدار جاذب روزنامه باطله روی جذب فلزات سنگین انجام گردید. برای اینکار روزنامه­های باطله ابتدا بوسیله سدیم بی کربنات به مدت یک ساعت تیمار شده و سپس بوسیله 5% دی سدیم هیدروژن فسفات به مدت 4 ساعت در دمای 100 درجه رفلکس شدند و در نهایت شستشو گردیدند. محلول­های آبی با غلظت اولیه ppm30 برای سه فلز سرب، مس و کادمیم از طریق رقیق کردن محلول استاندارد با آب مقطر تهیه شدند. مقدار مشخصی از جاذب به 10 میلی لیتر از هر محلول اضافه شده و در یک لرزاننده مکانیکی برای زمان­های مشخصی بهم زده شدند. سپس توسط کاغذ صافی، تصفیه شده و با دستگاه اسپکتروسکوپی جذب اتمی آنالیز شدند. فاز جامد نمونه پساب پس از خشک شدن، بوسیله نیتریک اسید با نسبت یک به پنج مورد هضم اسیدی قرار گرفتند. سپس نمونه­های هضم شده پس از شستشو با دستگاه طیف سنجی جذب اتمی مورد آنالیز قرار گرفتند.نتایج: نتایج حاصل از بررسی پساب در حوضچه­ های قبل و بعد از تصفیه نشان داد که مقدار اولیه فلزات سرب، مس و کادمیم در پساب قبل از تصفیه به ترتیب ppm 0/2129 ،0/5983 و 0/0004 بوده که بعد از فرایند تصفیه به ترتیب ppm 0/0469 ،0/134 و 0/0001 به‌دست آمد. همچنین طبق نتایج، با توجه به اینکه در مقادیر مصرف جاذب و زمان­های تیمار میزان جذب بالا و یکسان بوده است؛ مقدار و زمان تیمار مورد نظر در این آزمایش عامل مؤثر در مقدار جذب فلزات نبوده­اند.نتیجه ­گیری: نتایج این تحقیق نشان می­دهد که جاذب کاغذ روزنامه باطله جاذب مناسبی برای حذف این فلزات سنگین از محلول­های آبی می­باشد، زیرا از ظرفیت جذب بالایی برخوردار است و از سوی دیگر هزینه کمتری برای تهیه آن نیاز می­باشد. این دو عامل جاذب کاغذ روزنامه باطله را به یک ماده مناسب با شرایط بالقوه برای حذف فلزات سنگین از پساب­های آلوده تبدیل می­کند.

Keywords