Slavia Meridionalis (Nov 2014)
Края на времената през погледа на неогносиса (върху материал от текстове на Петър Дънов)
Abstract
End of times through the eyes of neognosis (on Peter Deunov’s texts) Some Neognostic texts are in obvious intertextual and many-sided interrelations with Christian texts. An element of the semantic-pragmatic analysis of such texts should therefore be the study of these relationships with the Scriptures in the first place, since it is in their framework that conceptual content is often introduced: content characteristic to Neognostic spirituality through redefining the terms of Christian doctrine – especially those whose content is an essential part of Revelation. These terms (and concepts) undoubtedly include those associated with the end of times. One of these, the subject of this study, is The Second Coming of Christ. The material for analysis is taken mainly from the texts of the series “Sunday talks” by the 20th-century Bulgarian Neognostic Peter Deunov. The study comprises two stages. The first establishes the conceptual content of the term in Christian doctrine (in the text of Sacred Scripture and Sacred Tradition) as well as in spirituality. In the latter case, both the redefined and the suppressed / ignored elements of the Christian concept are important. The second stage seeks to establish the mechanisms of intertextuality: 1) the mode of relation to the Biblical text and the place this occupies in the author’s text, 2) the immediate and broader context of the quotations from Scripture in the Neognostic text, as well as the relationship between these quotes and the topic of analysed text, and 3) the means of interpreting Biblical quotations, and their function for the “theology“ of the Neognostic text. Koniec czasów oczami neognozy (na materiale tekstów Petra Dynowa) Część tekstów neognostyckich wchodzi w oczywiste i wieloaspektowe relacje intertekstowe z tekstami chrześcijańskimi. Z tego powodu elementem analizy semantyczno-pragmatycznej takich tekstów powinno być badanie tych odniesień na pierwszym miejscu do Pisma Świętego, bo w ich ramach często odbywa się wprowadzenie treści charakterystycznych dla danej duchowości neognostyckiej na drodze redefiniowania terminów doktryny chrześcijańskiej – a w szczególności tych, których treść jest mocno osadzona w Objawieniu. Do tych terminów (i odpowiednio pojęć) niewątpliwie odnoszą się te, które są związane z końcem czasów. Jeden z nich, będący przedmiotem badania w tej pracy, to powtórne przyjście Chrystusa. Materiałem dla analizy posłużyły przede wszystkim teksty z cyklu „Prelekcje niedzielne” bułgarskiego neognostyka z XX wieku Petra Dynowa. Badanie obejmuje dwa etapy. Na pierwszym etapie stwierdza się treść pojęciową analizowanego terminu w doktrynie chrześcijańskiej (w tekstach Pisma Świętego i Tradycji) oraz w badanej duchowości. Istotne dla tej ostatniej są tak przedefiniowane, jak i przemilczane / ignorowane elementy pojęcia chrześcijańskiego. Drugi etap ma na celu ustalenie mechanizmów intertekstowości: 1) sposobu odniesienia do tekstu biblijnego, miejsca, które ono zajmuje w tekście neognostyka, 2) bliższego i dalszego kontekstu cytatów w Piśmie Świętym i w tekście neognozy, jak również związku cytatów z tematem analizowanego tekstu, 3) sposobu interpretowania cytatów biblijnych, ich funkcji dla „teologii” tekstu neognostyckiego.
Keywords
