سنجش کیفیت‌های محیطی در دروازه شهر و اولویت‌بندی آنها با استفاده از فرایند تحلیل شبکه‌ای

Abstract

دروازه شهر یکی از اصلی ترین اجزاء ساختار فضایی و کالبدی شهر است که از کارکردها و عملکردهای ویژه‌ای برخوردار می­باشد. دروازه شهر حد واسط و مفصل ارتباط دهنده محیط پیرامونی شهر و محیط انسان ساخت داخلی آن است که به حالت یک عرصه می­باشد و به عنوان یک فضای شهری روابط و مناسبات مختلف فضایی و کارکردی-عملکردی در آن جاری است. هر یک از فضاهای شهری با دارا بودن کیفیت­های منحصربه­فرد، مطالعه آنها از نظر ابعاد مبانی علمی و اجرایی در شهرسازی، دارای اهمیت قابل ملاحظه‌ای می­باشد. کیفیت­های محیطی دروازه شهر عناصر و اجزاء گوناگونی را در بر می­گیرند و روابط متقابلی میان آنها بر قرار است و به صورت مستقیم قابل اندازه گیری نیستند. بر هم کنش عناصر مذکور، ماهیت پیچیده­ کیفیت­های محیطی دروازه شهر را نشان می­دهد. این مقاله به لحاظ هدف از نوع بنیادی می­باشد و رویکرد روش­شناسی آن بر مبنای رویکرد آمیخته (کمی-کیفی) است که به تبیین کیفیت­های محیطی در فضای دروازه شهر و تعیین میزان اهمیت و اولویت­بندی آنها می­پردازد. براساس نتایج بدست آمده مشخص شد که با فاصله اطمینان 99 درصد می‌توان گفت که استفاده از اصطلاح ورودی شهر به لحاظ مفهومی درست نیست و لازم است در مطالعات شهرسازی از اصطلاح دروازه شهر استفاده شود. در این مقاله براساس مبانی علمی موضوع مورد مطالعه، برای سنجش نمایانگرهای کیفیت­های محیطی در دروازه شهر عنصر، هنجار و سنجه­های تخصصی تعریف شده است و نتایج بدست آمده از تبیین و تعیین اهمیت و اولویت­بندی نمایانگرهای کیفیت­های محیطی در فرایند مطالعات و ساماندهی دروازه شهر به ترتیب شامل 1- زیست بوم، 2- کارکردی، 3- زمان، 4- ادراکی، 5- اجتماعی، 6- منظر، 7- مدیریت، 8- فضایی، 9- ریخت شناسی و 10- یگانه‌تنی می‌‌باشد.

Keywords

• دروازه شهر
• سنجش
• کیفیت‌های محیطی