Düzce Tıp Fakültesi Dergisi (Mar 2018)
Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşundaki Hemşirelerin Kanser Tarama Programları Bilgileri ile Tarama Testlerini Yaptırma Durumları
Abstract
Amaç: Hemşirelerin kanser tarama programlarını bilme, risk altındakileri belirleme ve erken teşhis yöntemlerinin önemi ile ilgili toplum eğitiminde, kanserin belirti ve bulgularını saptamada vazgeçilmez rolü vardır. Bu çalışmada, üçüncü basamak bir sağlık kuruluşunda çalışan hemşirelerin kanser tarama programları ile Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) hakkındaki bilgilerini ve tarama testlerini yaptırma durumlarını saptamak amaçlanmaktadır.Gereç ve Yöntemler: Şubat-Mart 2016 tarihleri arasında yapılan araştırma, tanımlayıcı tipte olup Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde çalışan 325 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara yüz yüze görüşme yöntemiyle 18 soruluk anket formu uygulanmıştır. Tanımlayıcı istatistikler, kategorik veriler için sayı ve yüzde, sayısal veriler için normal dağılıma uygunluğu incelenerek ortanca (en küçük-en büyük) değerler şeklinde verilmiştir.Bulgular: Katılımcıların ortanca yaşı 25 ve %85,5’i kadındır. Katılımcıların %30,1’i ailesinde kanser öyküsü olduğunu belirtmiş, bunların yalnızca %9,1’ine tarama önerilmiştir. Her beş katılımcıdan biri KETEM’i duymamıştır. Katılımcıların %32’si mezuniyet sonrası kanser taraması ile ilgili bilgiyi televizyon-radyodan öğrendiklerini belirtmişlerdir. Katılımcıların yalnızca %46,4’ü, kanser taramalarının amacını ‘kanseri erken dönemde yakalamak’ olarak tam doğru cevap vermiştir. Katılımcılardan 30 yaş üstündekilerin %20,7’si pap-smear, 40 yaş üstündekilerin %45,4’ü mamografi yaptırmıştır.Sonuç: Bu çalışma katılımcıların KETEM ve kanser tarama programları ile ilgili bilgilerinin yeterli olmadığını göstermiştir. Hemşirelerin kendi farkındalıklarındaki artış toplumun farkındalığını da artıracaktır. Hemşirelerin meslek hayatı boyunca da hizmet içi eğitimlerle bilgilerini güncellemeleri sağlanmalıdır. Böylece hem kendileri hem de verecekleri danışmanlık hizmetleri için doğru ve tam gerçek bilgi sağlanacaktır.
