Erciyes İletişim Dergisi (Jan 2020)
Akıllı Cep Telefonu Bağımlılığı: Kişilik Özellikleri ve Kullanım Örüntülerinin Etkinliği Üzerine Bir İnceleme
Abstract
Günümüzde dünyasında akıllı cep telefonları; önemli bilgi ve iletişim teknolojileri olarak kullanılmaktadır. Önceleri sadece aramalar ve yazılı/resimli mesaj gönderme kabiliyetine sahip olan cep telefonları; artık e-posta ve Internet erişimi, kısa mesafeli kablosuz iletişim, oyun ve eğlence, müzik dinleme, iş, sosyal ağ, TV izleme, fotoğrafçılık, video çekme veya yol tarifi alma ve GPS kullanma dâhil birçok işlevi yerine getirmektedir. Bu haliyle cep telefonları, insanlık tarihinde en çok kullanılan teknolojilerden biri haline gelmiş durumdadır. Halen, dünya genelinde 4,5 milyardan fazla insan cep telefonu kullanmaktadır (www.trthaber.com). Birçok yönden insanların hayatını kolaylaştıran bu teknoloji harikaları; aşırı kullanım sonunda bağımlılık oluşturabilmektedir. Özellikle diğer iletişim araçlarıyla kıyaslandığında cep telefonu taşıma ve bağlantı kurmadaki kolaylık; bağımlılığı daha güçlü yapabilmektedir. İşte bu araştırma üniversite öğrencisi gibi toplumun genç ve dinamik kesiminin cep telefonu bağımlılık düzeyini, bağımlılık ile kişilik özellikleri ve kullanım örüntüsü arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamaktadır. Saha araştırması yönteminin kullanıldığı çalışmada; veriler 415 katılımcıdan yüz yüze anket tekniğiyle toplanmıştır. Araştırmada sonucunda üniversite öğrencilerinin orta düzey bağımlılığa sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Kadınların bağımlılık düzeyleri, erkeklerden daha yüksektir. Günlük cep telefonu kullanım süresi arttıkça, bağımlılık düzeyinde bir artış yaşanmaktadır. Kişilik özellikleri içinde Nörotiklik ve Özdenetimlilik; cep telefonu bağımlılığının negatif anlamlı belirleyicisi konumundadır.
Keywords