History Studies (Oct 2023)
CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA KÖY YATI MEKTEPLERİ
Abstract
Osmanlı Devleti, 19. yüzyıldan itibaren savaşlar ve toprak kayıpları yüzünden sayıları hızla artan kimsesiz çocuklar sorunuyla yüz yüze kalmıştır. Bakıma muhtaçların barınma, iaşe, eğitim ve işe girmeleri için adeta seferber olan devlet, Tanzimat döneminde Darüşşafaka, sonrasında da Darülaceze ve Darüleytam gibi öğretim kuruluşlarıyla sorunun çözümüne odaklanmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında bu anlayış devam etmiş, köy ve şehir yatı mektepleri açılarak, Darüleytamların yatı mekteplerine dönüşmesi sağlanmıştır. 1925-1926 ders senesinde Türkiye’de toplam elli yatı mektebi eğitim vermiş, bunlardan on sekizi şehirlerde, kalan otuz ikisi köylerde faaliyet göstermiştir. Köy yatı mekteplerinin öğrencileri sadece öksüz veya yetim köy çocukları arasından seçilmiştir. İlkokul dersleriyle birlikte demircilik, terzilik, marangozluk ve kunduracılık gibi mesleki eğitime de ağırlık verilen yatı mekteplerinde müzik ve izcilik gibi uygulamalı dersler de yürütülmüştür. Çalışmada Köy Enstitülerinin öncüsü Köy Yatı Mekteplerinin 1925-1926 eğitim öğretim yılındaki istatistikleri incelenmiştir.
Keywords