مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (May 2018)
بررسی اثر مصرف ویتامین C بعد از یک دوره برنامه فعالیت بدنی وامانده-ساز بر فاکتورهای ایمنی بزاقی
Abstract
با توجه به جلوگیری از افت سیستم ایمنی پس از فعالیت‌های ورزشی وامانده‌ساز و نقش ریزمغذی‌ها در این زمینه، هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر مکمل ویتامین C بر غلظت ایمونوگلوبولینA، کورتیزول و پروتئین تام بزاقی دختران فعال دانشگاهی به دنبال برنامه فعالیت بدنی وامانده‌ساز بود. در این پژوهش نیمه‌تجربی 17دختر فعال، با میانگین سن 36/2±11/22 سال، وزن 81/6±70/55 کیلوگرم، نمایه توده‌ی بدن 25/2±88/20 کیلوگرم بر مترمربع به صورت داوطلبانه حضور داشتند که به طور تصادفی به سه گروه تمرین- مکمل ویتامین C (شش نفر)، گروه تمرین (پنج نفر) و گروه کنترل (شش نفر) تقسیم شدند. گروه تمرین- مکمل ویتامین C به مدت هفت روز برنامه فعالیت بدنی پژوهش را در دو نوبت صبح و عصر با دریافت روزانه یک عدد قرص 500 میلی‌گرمی ویتامین C در وعده‌ی ناهار اجرا کردند، گروه تمرین، تمرینات را بدون دریافت مکمل انجام دادند و گروه کنترل در تمرینات شرکت نداشتند و مکمل نیز دریافت نکردند. نمونه‌های بزاقی یک روز قبل از شروع برنامه تمرینی، 24 و 72 ساعت بعد از آخرین جلسه‌ی تمرین، ساعت 30/9 صبح جمع‌آوری شد. آزمون آماری تحلیل واریانس یک‌طرفه (ANOVA) برای مقایسه‌ی میانگین‌های گروه‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد غلظت IgA بزاقی بین گروه‌ها 24 ساعت (9/0=P و 4/0=F)، 72 ساعت بعد از تمرین (1/0=P و 8/0=F) و غلظت کورتیزول 24 ساعت (7/0=P و 2/0=F) و 72 ساعت بعد از تمرین (5/0=P و 6/0=F) به طور معنی‌داری تغییر نکرد. اما غلظت پروتئین تام در 24 ساعت بعد از تمرین (03/0=P و 3/4=F) به طور معنی-داری تغییر کرد که تفاوت بین گروه تمرین و کنترل بود. 72 ساعت بعد از تمرین (1/0=P و 1/2=F) تفاوت معنی‌داری بین گروه‌ها مشاهده نشد. مطابق با یافته‌های تحقیق حاضر می توان نتیجه گرفت که مصرف مکمل ویتامینC به -دنبال یک برنامه‌ی تمرینی وامانده‌ساز یک هفته‌ایی بر ایمنی مخاطی دختران فعال تأثیر ندارد.
