ارزیابی تأثیر ضدعفونی غده بذری با ترکیبات شیمیایی در کنترل بیماری شانکر ریزوکتونیایی و شوره سیاه سیب زمینی

Abstract

بیماری شوره­سیاه و شانکر ریزوکتونیایی سیب­زمینی که توسط قارچ Rhizoctonia solani ایجاد می­شود، یکی از شایع­ترین و مهم­ترین بیماری­های این محصول در تمامی مناطق کشت سیب­زمینی کشور می­باشد. در این پژوهش، تاثیر ضدعفونی کردن غده­های بذری سیب­زمینی قبل از کاشت با قارچکش­های ایپرودیون­کاربندازیم WP 52.5%، تیابندازول WP 60%، تیوفانات­متیل WP 70%، کاربوکسین­تیرام FL 40%، کاربوکسین­تیرام WP 75%، پنسی­کورون WP 25%، فلودیوکسونیل FS 2.5%، مانکوزب WP 80%و کاربندازیم WP 50-60% در مهار بیماری در آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. ایپرودیون­کاربندازیم با غلظت 5/2 در هزار بالاترین درصد بازدارندگی (5/71 درصد) از جوانه­زنی سختینه را داشته و در غلظت 20 پی­پی­ام به میزان 5/77 درصد مانع از رشد میسلیوم قارچ در محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار (PDA) شد. در گلخانه، بوته­های حاصل از غده­های تیمار شده با ایپرودیون­کاربندازیم، تیابندازول و کاربوکسین­تیرام FL 40% (هر کدام با غلظت 5/2 در هزار) با تولید غده­های دختری با وزن حدود 270-260 گرم، تقریبا بدون وجود شانکر در ساقه زیرزمینی و با آلودگی صفر درصد در بوته­ها، از موثرترین تیمارها بودند و تفاوت معنی‌داری نیز با یکدیگر نداشتند. در بررسی تعداد سختینه در سطح غده نیز ایپرودیون­کاربندازیم، تیابندازول و کاربوکسین­تیرام WP 75% هر کدام با غلظت 5/2 در هزار با میانگین تعداد سه سختینه روی هر غده، بیشترین تاثیر را در کاهش تعداد سختینه روی غده­های دختری داشتند. به­طور کلی، با توجه به نتایج به دست آمده، تمامی قارچ­کش­های بررسی شده، تاثیر مثبتی در کنترل بیماری و افزایش محصول داشتند؛ ولی ایپرودیون­کاربندازیم با غلظت 5/2 در هزار به­عنوان موثرترین قارچ­کش جهت کنترل بیماری شانکر ریزوکتونیایی سیب­زمینی معرفی شد.

Keywords

• سختینه
• قارچ‌کش
• جوانه‌زنی
• ساقه‌ زیرزمینی
• غده دختری