تنش های محیطی در علوم زراعی (Feb 2012)

اثر تنش یخ‌زدگی بر گیاه قرنفل (Dianthus barbatus) در شرایط کنترل شده

  • ابراهیم ایزدی دربندی,
  • مریم یوسف ثانی,
  • احمد نظامی,
  • محمد جواد موسوی,
  • فاطمه کیخا,
  • سمیه نظامی

DOI
https://doi.org/10.22077/escs.2012.104
Journal volume & issue
Vol. 4, no. 2
pp. 117 – 125

Abstract

Read online

این مطالعه با هدف بررسی تحمل به دماهای پایین گیاه قرنفل در شرایط کنترل شده و به صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. به این منظور گیاهان پس از کشت و رشد در خزانه در اواسط تابستان تا اوایل پاییز و خوسرمایی در شرایط طبیعی در طول پاییز، در مرحله 7-8 برگی در فریزر ترموگرادیان در معرض 12 دمای یخ‌زدگی (صفر، 2-، 4-، 6-، 8-، 10-، 12-، 14-، 16-، 18-، 20-،22- درجه سانتی‌گراد) قرار داده شدند. پایداری غشاء سیتوپلاسمی پس از یخ‌زدگی به وسیله اندازه­گیری نشت الکترولیت‌ها، و درصد بقاء و رشد مجدد گیاهان سه هفته پس از تیمارهای یخ‌زدگی و رشد آن‌ها در شاسی سرد به ترتیب از طریق شمارش تعداد بوته‌ها و تعیین نسبت آن‌ها به تعداد بوته قبل از تیمار یخ‌زدگی و اندازه­گیری ویژگی‌هایی نظیر وزن خشک، ارتفاع و تعداد انشعابات جانبی تعیین گردید. نتایج نشان داد که اثر دماهای مختلف یخ‌زدگی روی همه خصوصیات بررسی شده، معنی­دار بود. با کـاهش دمـا درصد نشت الکترولیت‌ها به طور معنـی­ داری (0/05 ≥P) افزایش یافت و در دمای 22- درجه سانتی‌گراد به حداکثر رسید. درصد بقاء گیاهان تا دمای 18- درجه سانتی‌گراد تغییری نکرد، ولی در دمای 22- درجه سانتی‌گراد تمام گیاهان از بین رفتند. بر اساس نتایج حاصل، دمای کشنده 50 درصد گیاهان (LT50) بر اساس درصد نشت و درصد بقاء به ترتیب 21- و 20/3- درجه سانتی‌گراد و دمای کاهنده 50 درصد وزن خشک گیاهان (RDMT50) 16- درجه سانتی‌گراد تعیین شد.

Keywords