Tâbi‘ûn Döneminde Önemli Bir Müfessir: Mesrûk b. el-Ecda‘ (Biyografik Bir İnceleme)

Abstract

Biyografik çalışmalar, bir şahsın hayatı hakkındaki bilgilerin bir arada görülebilmesi açısından önemlidir. Bu makalede mevaliye mensup tâbiîlerden olan Mesrûk b. el-Ecda‘, biyografik açıdan ele alınmıştır. Önde gelen sahâbilerden Abdullah b. Mes‘ûd’un öğrencisi olan Mesrûk, aynı zamanda Kûfe tefsir okulunun önemli temsilcilerindendir. Abdullah b. Mes‘ûd’un dışında yüzlerce sahâbîyi gören; bunlar arasında özellikle Hz. Âişe’den çok istifade eden Mesrûk, kendi çağında tâbiûn âlimlerine ve onları takip eden kuşağa hadîs ve tefsirde üstadlık yapmıştır. Bununla birlikte Mesrûk’un hayatı hakkında yapılmış detaylı, müstakil bir çalışmaya maalesef rastlanmamaktadır. Biyografik makale türüne katkı sağlamasını umduğumuz bu çalışmada, Mesrûk’un hayatına dâir ulaşabildiğimiz her türlü detay toplanmıştır. Bir araya gelen bütün bu bilgiler nazara alındığında; ortaya takva üzere son derece dikkatli bir hayat süren, ilmiyle âmil olan ve siyasi kargaşalardan mümkün mertebe uzak duran bir tâbi‘î âlimi portresinin çıktığı görülmektedir. Mesrûk ibadet ve zühd açısından zirve şahsiyetlerden olduğu gibi, kadılık ve zekât âmilliği gibi devlet işlerini de üstün başarıyla icrâ etmiştir.

Keywords

• Tefsir
• Tâbi‘Ûn
• Mevâli
• Müfessir
• Mesrûk
• Biyografi