سیاست علم و فناوری (Jun 2019)
سیاستهای حمایت از شبکهسازی با هدف توسعه علم و فناوری
Abstract
شبکههای همکاری به عنوان یکی از ابزارهای کارآمد برای مدیریت بهینه منابع، انتقال دانش بین عوامل، بهاشتراکگذاری داراییها و کاهش ریسکهای توسعه در عرصه اقتصاد، کسبوکار و دانش شناخته شدهاند. تجربه جهانی نشانگر آن است که در حوزههایی که رشد علم، فناوری و نوآوری با سرعت زیادی صورت میگیرد و منابع دانش به مقدار زیادی توزیعشده هستند، یک بنگاه یا سازمان به تنهایی تمام قابلیتها و امکانات لازم برای معرفی نوآوریهای اساسی به بازار را ندارد. در چنین شرایطی، شبکهها میتوانند به عنوان خاستگاه نوآوری عمل کنند. گرچه شبکهسازی رویکرد جدیدی در دنیا نیست اما با این وجود، در چند دهه اخیر توجه به شبکهها و روابط درون آنها به شدت افزایش یافته است. دو الگوی متفاوت در دنیا برای شکلگیری اینگونه شبکهها تجربه شده که در الگوی اول، شبکهها به صورت خودجوش و غیررسمی (از پائین به بالا) و در الگوی دیگر شبکهها به عنوان یک ابزار سیاستی و با مداخله یک نهاد (غالباً سیاستگذار) دولتی به صورت یک سازمان رسمی (از بالا به پائین) ایجاد شدهاند. در این مقاله ابتدا ضمن معرفی شبکه و کارکردهای آن، خردمایه مداخلات دولتی در ایجاد این شبکهها و استفاده از آنها به عنوان یک ابزار سیاستی برای پشتیبانی و توسعه علم و فناوری مورد بررسی قرار میگیرد.