Yasin Meral, Sâmirî’nin Buzağısı

Abstract

Kur’an-ı Kerim kıssalar hususunda büyük oranda Kitab-ı Mukad-des’le ortak bir zemini paylaşmaktadır. Hz. Adem’in cennetten ko-vuluşu, Hz. Nuh’un tufanı, Hz. İbrahim’in oğlunu kurban etmeye çalışması, Hz. Musa’nın İsrailoğullarını Mısır’dan çıkarması veya Hz. İsa’nın doğumu her iki kutsal kitabın ele aldığı konulardır. An-cak farklı bir anlatım söz konusu olduğunda Kur’an-ı Kerim, tuhaf bir şekilde güvenirliliği tartışma konusu olan Kitab-ı Mukaddes’teki bilgiler kullanılarak eleştirilmektedir. Bunun yanında İslam gelene-ğinin Kur’an’ı Kerim’in sessiz kaldığı hususlarda kıssaları bir bütün olarak sunmak adına çoğu zaman Yahudi ve Hristiyan geleneğin-deki bilgileri kaynak göstermeden kullanması, Kitab-ı Mukaddes başta olmak üzere Yahudi ve Hristiyan kaynaklarının bu alanda mutlak otoriteye dönüşmesine katkıda bulunmuştur. Dolayısıyla Kur’an-ı Kerim, Kitab-ı Mukaddes’ten farklı bilgiler sunduğunda; ya teolojik bir şartlanma ile oryantalistler tarafından tarihsel (!) hata yapmakla suçlanmış ya da Kitab-ı Mukaddes’e tanınan bu mutlak otoritenin karşısında uzlaştırma yolu seçilerek bu farklılığın sebebi ve yol göstericiliği göz ardı edilmiştir. Hâlbuki Kur’an’ı ayrıcalıklı kılan şey, onun kıssalar hususunda Yahudi-Hıristiyan geleneğini yi-nelemenin ötesinde onun kalıplarının sorgulanmasını gerektiren tartışma başlıklarını belirlemesidir. İşte Yasin Meral’in Sâmirî’nin Buzağısı kitabı, Kur’an’ın farklı söylemleriyle Kitab-ı Mukaddes’teki bilgileri tartışmaya açan başlıklardan biri olan buzağı kıssasını ana-liz etmektedir. Yazar kendi ifadesiyle hocası Baki Adam’ın Yahudilik ve Hristiyanlık Açısından Kuran’ın Tartışmalı Konuları isimli eserinde açtığı yoldan ilerlemektedir. Öyle ki Meral, Sâmirî mevzusunu irde-lemekle Baki Adam’ın ele aldığı Hâmân, Üzeyir ve Meryem’e ilave-ten Kur’an’ın tartışmalı konuları arasına müstakil bir müzakere baş-lığı eklemiş bulunmaktadır