اثر روش‌های فرآوری دانه جو و منابع نیتروژن غیر‌پروتئینی جیره غذایی بر عملکرد، قابلیت هضم مواد مغذی و خصوصیات لاشه در بره‌های پرواری نژاد افشاری

Abstract

سابقه و هدف: با توجه به این که فرآوری مواد خوراکی ممکن است باعث افزایش عملکرد در دام گردد. امروزه برخی از روش های فرآوری دانه غلات مورد توجه قرار گرفته است. از طرفی، کمبود خوراک دام، به‌خصوص با توسعه روش‌های صنعتی پرورش دام، دامداران و پژوهشگران را بر آن داشت تا به فکر شناسایی و استفاده از پسمانده های کشاورزی و دامپروری و منابع جدید خوراکی در تغذیه دام باشند که از آن جمله به مصرف کود مرغی و اوره در تغذیه نشخوارکنندگان اشاره کرد. با توجه به اینکه تحقیقی در زمینه اثر روش‌های فرآوری دانه جو و منابع نیتروژن غیرپروتئینی جیره غذایی بر عملکرد رشد و قابلیت هضم مواد مغذی و خصوصیات لاشه در بره های پرواری نژاد افشاری انجام نشده بود، لذا بر این اساس تحقیق حاضر انجام گرفت.مواد و روش ها: این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت تیمار شامل گروه شاهد حاوی دانه جو کامل (بدون آسیاب کردن) و بدون اوره و کود مرغی، تیمارهای 2 و 3 و 4 به‌ترتیب با روش فرآوری مختلف آسیاب کردن، پرک کردن و پلت کردن با سطح معین اوره (1درصد) و تیمارهای 5 و 6 و 7 به‌ترتیب با روش فرآوری مختلف آسیاب کردن، پرک کردن و پلت کردن با سطح معین کود مرغی (12 درصد) بر روی بره‌های پرواری افشاری انجام گرفت. به هر تیمار تعداد 5 رأس بره پرواری در سن 3 ماهگی به وزن 1±24 اختصاص داده شد که به صورت انفرادی در قفس های جداگانه به مدت 14 روز دوره عادت‌پذیری و 84 روز دوره پروار نگه‌داری شدند. ماده خشک، خاکستر، الیاف خام، چربی خام و پروتئین خام با استفاده از روش (AOAC، 2000)، الیاف نامحلول در شوینده‌ی خنثی و الیاف نامحلول در شوینده‌ی اسیدی بر اساس روش ون‌سوست و همکاران (1991) تعیین گردید (51). در پایان دوره پروار سه رأس از هر تیمار به‌طور تصادفی کشتار شده و وزن لاشه گرم و وزن لاشه سرد و اجزا آن اندازه‌گیری شد.یافته‌ها: مقدار خوراک مصرفی روزانه، افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل خوراک بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی-داری داشت. قابلیت هضم ظاهری ماده خشک و ماده آلی تفاوت معنی‌دار داشت و تیمار شاهد (دانه جو کامل بدون اوره و کود مرغی) بیشترین قابلیت هضم ظاهری را داشت. قابلیت هضم در کربوهیدرات غیر الیافی تفاوت معنی‌دار داشت به‌طوری-که تیمار 5 (روش فرآوری آسیاب کردن به همراه کود مرغی) بالاترین قابلیت هضم ظاهری را داشت. تیمارهای آزمایشی بر وزن ران، وزن گردن، وزن دنبه، وزن چربی بطنی، طول لاشه و طول نیم لاشه معنی‌دار بودند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که روش‌های فرآوری دانه جو به همره منابع نیتروژن غیرپروتئینی تأثیر معنی‌دار بر افزایش وزن روزانه، ماده خشک مصرفی، ضریب تبدیل غذایی، برخی از اندام‌های بره‌های پرواری، قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی با گروه شاهد داشت. به‌طور کلی می‌توان در جیره بره‌های پرواری از فرآوری دانه جو به همراه اوره (1 درصد) و کود مرغی (12 درصد) بدون اثرات مضر بر فراسنجه‌های تولیدی و عملکرد پروار، استفاده کرد.

Keywords

• عملکرد
• فرآوری دانه جو
• قابلیت هضم مواد مغذی
• کیفیت لاشه
• نیتروژن غیر پروتئینی